Spastik kolon, sindirim sistemi sorunlarından kaynaklanan bir rahatsızlık olup, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu durumla başa çıkmak için uygun bir beslenme ve diyet programı oldukça önemlidir. Spastik kolonlu bireyler için doğru besin seçimleri ve beslenme alışkanlıkları, semptomların hafifletilmesine ve rahatlatıcı bir etki yaratmaya yardımcı olabilir. Ancak, spastik kolonla ilgili beslenme ve diyet konusunda doğru bilgilerin önemli olduğunu unutmamak gerekir. İşte bu yazıda, spastik kolonlu bireyler için sağlıklı beslenme ve diyet stratejileri hakkında kapsamlı bir rehber sunacağız.
Spastik Kolon Sendromu Nedir?
Spastik kolon sendromu; gaz, şişkinlik, spazm ve ağrı belirtileriyle ortaya çıkan fonksiyonel bir sindirim sistemi bozukluğudur. İnsan vücudunda dışkının depolanması ve atılmasından sorumlu olan kısmında yani kolonda meydana gelen kas kasılmalarının artışına spastik kolon sendromu adı verilmektedir. Halk arasında yaygın olarak görülen bu rahatsızlık günlük hayatı olumsuz etkileyecek kadar şiddetli olabilmektedir.
Spastik Kolon Belirtileri Nelerdir?
Fonksiyonel bir sindirim rahatsızlığı olan spastik kolon sendromu, oldukça yaygın bir sağlık problemidir. Spastik barsak, spastik kolit ve irritabl barsak isimleriyle de bilinen bu rahatsızlık farklı pek çok sebeple ortaya çıkabilir. Semptomları ise bir o kadar belirgindir. Kişinin günlük yaşamını ve sağlığını olumsuz yönde etkileyen spastik kolon belirtileri ise şu şekilde sıralanabilir:
- Karın bölgesinde şiddetli ağrı ve spazm
- Değişken bağırsak hareketleri
- İshale benzeyen gevşek ve sulu dışkı
- Birbirini takip eden ishal ve kabızlık nöbetleri
- Bölgede aşırı kasılma sonucu ortaya çıkan ani tuvalet ihtiyacı
- Bağırsaklarda yoğun gaz oluşumu
- Kısa süre içerisinde meydana gelen kilo kaybı
- Dışkıda görülen mukus
Spastik Kolon Nedenleri Nelerdir?
Son dönemlerde oldukça yaygın bir rahatsızlık olarak karşımıza çıkan spastik kolon sendromu farklı pek çok neden dolayısıyla ortaya çıkabilir. Bu nedenleri tam olarak kestirmek mümkün olmamakla birlikte gelişmesinde önemli rol oynayan bazı risk faktörleri bulunmaktadır. Kişiden kişiye spastik kolon nedenleri değişebileceği gibi bu rahatsızlığa sebep olan önemli risk faktörleri ise aşağıdaki gibidir:
- Bağırsaklarda iltihaplanma
- Bakteri ve virüslerin sebep olduğu ağır enfeksiyonlar
- Bağırsak kaslarında oluşan anormal kasıntılar ve hapsolmuş gazlar
- Sinir sisteminde meydana gelen anormallikler ve bunların bağırsaklara yansıması
- Bağırsaklarda bulunan mikrofloraların sayısındaki azalmalar
- Crohn hastalığı, ülseratif kolit ve bağırsak tıkanıkları
- Stres ve strese bağlı oluşan kaygı bozuklukları, depresyon ve panik bozukluklar
Spastik Kolon Beslenme Tedavisi
Spastik kolon sendromu farklı pek çok yöntemle tedavi edilebildiği gibi beslenme programında yapılacak bazı değişiklikler ile semptomlarının azaltılması mümkündür. Bunun için doktorların hazırladığı ve spastik kolon beslenme tedavisi olarak geçen bir diyet listesi kullanılır. Bu diyet listesinde hastaların tüketebilecekleri besin maddeleri yer alır. Beslenme düzeninde yapılan bu değişiklikler spastik kolon sendromunun belirtilerini azaltırken uzun vadede tedavi amacıyla da uygulanabilir. Hastaların; kızartılmış yiyecekler, baharatlı gıdalar ve kafeinli içeceklerden uzak durmaları tavsiye edilirken aşağıda yer alan besinleri tüketmelerinde bir sakınca bulunmamaktadır.
- Sebze ve meyveler
- Bol miktarda su
- Pirinç unu, kepekli pirinç
- Bitkisel çaylar
- Tahıllar
- Beyaz et ve deniz ürünleri
- Keten tohumu, susam
- Yoğurt
- Patates
Spastik Kolonu Olanlar Ne Yememeli?
Spastik kolon sendromuna sahip kişiler mutlaka yeme alışkanlıklarında birtakım değişikliklere gitmelidir. Sindirim sistemiyle doğrudan ilişkili olan bu rahatsızlığın semptomlarını hafifletmek ve ilerlemesini engellemek adına beslenme düzeni oldukça önemlidir. Bunun için hastalara yemeleri önerilen ve uzak durmaları tavsiye edilen bazı besin gruplarını içeren bir diyet listesi verilir. Bu listeye uygun olarak beslenme alışkanlığını sürdürmek spastik kolon sendromunun tedavisi için önemli bir adımdır. Beslenme düzeninin tedavi için önemli olduğu göz önünde bulundurulduğunda hastaların uzak durmaları gereken besin grupları şu şekilde sıralanabilir:
- Yağlı ve kızartılmış yiyecekler
- Peynir, süt ve bazı süt ürünleri
- Kafeinli ve asitli içecekler
- Aşırı baharatlı yiyecekler
- Maya içeren gıda maddeleri
Sık Sorulan Sorular
Spastik Kolon ile Irritabl Bağırsak Sendromu Aynı Mıdır?
Fonksiyonel bir sindirim sistemi rahatsızlığı olan spastik kolon sendromu halk arasında farklı isimlerle de bilinmektedir. Bu isimler arasında irritabl bağırsak sendromu, hassas bağırsak sendromu, spastik kolit, sinirsel kolit ve spastik barsak yer alır. Bu isimlerin tümü de spastik kolon sendromunu belirtmek için kullanılır. Aslına bakıldığında hepsi aynı rahatsızlığı işaret eder.
Spastik Kolon Tehlikeli Midir?
Vücut sağlığımızı etkileyen her rahatsızlık gibi spastik kolon sendromunun da bazı tehlikeleri bulunmaktadır. Ancak burada bahsedilen tehlikeler ölümcül olmasından ziyade hastanın günlük yaşamını etkileyecek bazı olumsuzlukları ifade eder. Tedavi edilmediğinde basit günlük aktiviteleri bile aksatabilen spastik kolon sendromu bazı durumlarda kolon kanserine yol açabilir. Bu nedenle semptomlarının görüldüğü andan itibaren en kısa sürede bir doktora danışılmalıdır.
Spastik Kolon Ağrısı Nerede Olur?
Toplumda oldukça yaygın bir şekilde görülen spastik kolon sendromunun en önemli belirtilerinden birisi de karın bölgesinde meydana gelen ağrı ve spazmlardır. Karın ağrılarıyla birlikte bağırsak hareketlerinde meydana gelen değişiklikler bu bölgelerde kas kasılmalarına ve şişkinliğe sebep olur. Bu nedenle uzun süreli karın ağrıları mutlaka dikkate alınmalı ve gerektiğinde bir uzmandan yardım alınmalıdır.
Spastik Kolon Hangi Doktora Gidilir?
Spastik kolon sendromlarının belirtileri hissedildiği anda mutlaka bir uzmana danışılmalıdır. Hastalığın belirtilerinin hafifletilmesi ve ilerlemesinin önlenmesi için bu durum oldukça önemlidir. Hastanelerde görev alan genel cerrahi ve gastroenteroloji doktorları spastik kolon sendromunun tedavisi için hastalara yardımcı olmaktadır. Doktorlar kalın bağırsak ve rektumun incelendiği kolonoskopi işlemi ile hastaya teşhis koymakta ve gerekli tedavi yöntemlerini uygulamaktadır.
Stres Bağırsakları Etkiler Mi?
Stres pek çok rahatsızlığa sebep olabileceği gibi bağırsak rahatsızlıklarının da önemli sebepleri arasında yer alır. Özellikle tuvalet alışkanlığının değişmesiyle birlikte başlayan bu rahatsızlıklar hastalarda spastik kolon sendromu da dahil olmak üzere birtakım bağırsak sorunlarına yol açar. Gaz, şişkinlik, ishal ve kabızlık gibi belirtilerin görülebildiği bu durumlarda bir uzmandan mutlaka yardım alınması tavsiye edilir.
Spastik Kolit ile Spastik Kolon Aynı Hastalık Mı?
Günümüzde oldukça yaygın olan spastik kolit sendromu halk arasında farklı isimlerle anılır. Bu yüzden spastik kolon ve spastik kolit aynı rahatsızlığı işaret etmektedir. Sindirim sisteminde meydana gelen fonksiyonel bir rahatsızlık olarak ifade edebileceğimiz bu ikili farklı isimleri sebebiyle kafa karıştırabilir. Ancak ikisi de aynı rahatsızlığı belirtmek için kullanılan farklı isimlerdir.
