Lifli besinlerin faydalarını biliyorsunuz ancak diyet yapanların diyette lif tüketiminin önemi hakkında bilinçlenmesini istiyorum.
Lif Nedir?
Lif, vücudun sindiremediği, ham halde yenebildiği, bitkilerden elde edilen karbonhidratlardır. Lif, bitkilerde bulunan yapraklar, meyveler, sebzeler, tahıllar ve baklagiller gibi gıdaların içerisinde bulunur. Lif, vücudun sindiremediği için, sindirim sistemi içinde hareket eder ve vücutta birçok faydası vardır.
Lif Tüketiminin Faydaları Nelerdir?
Lif tüketimi birçok fayda sağlar. Önemli olan faydaları şunlardır:
- Kilo kontrolü: Lifli yiyecekler, daha uzun süre tok tutar ve yeme isteğini azaltır. Bu nedenle, lif tüketimi kilo kontrolü için önemlidir.
- Bağırsak sağlığı: Lifli yiyecekler, bağırsak sağlığını koruyan ve düzenli bir bağırsak hareketlerini sağlayan mikroorganizmaların büyümesini teşvik eder.
- Kanser önleyici etki: Lifli yiyecekler, kolon ve rektum kanseri gibi bazı kanser türlerinin riskini azaltabilir.
- Diyabet kontrolü: Lifli yiyecekler, glisemik indeksi düşük olduğu için, vücudun glikoz yanıtını yavaşlatır ve diyabetin kontrolü için faydalıdır.
- Kalp sağlığı: Lifli yiyecekler, kolesterol seviyelerini düşürür ve kalp sağlığını korur.
- Bağımlılık önleyici etki: Lifli yiyecekler, yeme isteğini azaltır ve yeme bağımlılığını azaltır.
Yoğun Lif İçeren Besinler Nelerdir?
- Tam Tahıllı Ekmek ve Makarna: Tam tahıllı ekmek ve makarnalar, bütün tahılların kullanılması nedeniyle, daha yüksek lif içerir.
- Kuru baklagiller: Kuru fasulye, nohut, mercimek, karalahana gibi kuru baklagiller, yüksek miktarda lif içerir.
- Meyveler: Meyveler arasında, elma, armut, muz, kiraz gibi meyveler yüksek miktarda lif içerir.
- Sebzeler: Sebzeler arasında, brokoli, karnabahar, taze fasulye, havuç gibi sebzeler yüksek miktarda lif içerir.
- Tam Tahıllı Mısır Gevreği: Tam tahıllı mısır gevreği yüksek miktarda lif içerir.
- Badem, fındık, ceviz, fıstık gibi fındıklar ve tohumlar yüksek miktarda lif içerir.
- Tam Tahıllı Tuzlu İçecekler: Tam tahıllı tuzlu içecekler yüksek miktarda lif içerir.
Diyette Neden Lif Tüketimi Yapılmalıdır?
- Diyet lifleri uzun süreli tokluk hissi sağlayarak aşırı kiloya karşı koyar.
- Ayrıca bağırsak aktivitesini de uyarırlar. Böylece vücudun kendi savunmasını güçlendirirler, çünkü bağırsak en önemli bağışıklık organımızdır.
- Kalın bağırsakta yaşayan bakterilerin çeşitliliği (bağırsak florası) ve sağlam bir bağırsak mukozası, bağırsağın işlevini yerine getirebilmesi için çok önemlidir.
- Çok fazla şeker, sağlıklı bir bağırsak ortamı için zehirdir. Diyet lifi ise bağırsakları görevlerinde destekler.
Lifli Gıdalar Zayıflamaya Yardımcı Olur Mu?
Kilo vermek isteyen kişilerin diyet listelerinde sıklıkla lifli gıdalara yer verildiğini görüyoruz. Durum böyle olunca pek çok kişinin aklına lif içeren gıdalar kilo vermeye yardımcı olur mu? sorusu geliyor. Vücuda sağladığı faydalarla birlikte lifli gıdaların kilo verme üzerinde etkili olduğunu söyleyebiliriz.
Lifli gıdaların zayıflama üzerindeki etkileri ise şu şekilde gerçekleşmektedir;
- Lifli gıdalar diğer besin maddelerine göre daha uzun süreli tokluk sağlamaktadır.
- Hacmine göre daha düşük kaloriye sahip olan bu gıdalar porsiyon kontrolünün sağlanması konusunda etkilidir.
- Kan şekerini dengede tutması sebebiyle ani açlık krizlerinin oluşmasını engeller ve yeme isteğini bastırır.
Lif Türleri Nelerdir?
- Suda Eriyen Lifler: Suda çözünerek jel halini alan bu lif türlerini kuru baklagiller, yapraklı sebzeler ve çeşitli meyvelerden almak mümkündür.
- Suda Erimeyen Lifler: Yapısal lif olarak adlandırdığımız bu türler kabuklu tahıllar ve kuruyemişlerde bol miktarda bulunur.
Günlük Lif Tüketimini Nasıl Arttırabiliriz?
- Kahvaltılarda yüksek lif oranına sahip yulaf ezmesi ya da tahıl gevrekleri tercih edilebilir.
- Öğle ve akşam yemeklerinde bol yeşilllikli salataların tüketimi arttırılabilir.
- Ara öğünlerde ya da günün çeşitli saatlerinde olmak üzere en az 3 porsiyon meyve tüketilebilir.
- Beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmekler; beyaz pirinç yerine ise esmer pirinç ve bulgur tercih edilebilir.
- Ana öğünlerde çorbalara ve yemeklere kurubaklagiller eklenebilir.
- Atıştırmalıklar için paketli ürünler yerine lif oranı yüksek kuruyemişler kullanılabilir.
Diyette Lif Tüketimi Hakkında Sık Sorulan Sorular
1 Günde Kaç Gram Lif Alınmalı?
1 günde alınması gereken lif miktarı kişiye özeldir ve birçok faktörlere bağlıdır, ancak genel olarak, yetişkinler için günlük lif miktarı 25-38 gram arasında olmalıdır. Bu miktar, sağlıklı bir diyet için yeterli olacaktır. Doktorunuz veya diyetisyeniniz, kişisel durumunuza göre daha yüksek veya daha düşük bir lif miktarı önerebilir. Önemli olan, günlük lif ihtiyacını karşılamak ve yeterli miktarda lif almaktır.
Çok Lif Yersek Ne Olur?
Kabızlık: Lifler sindirim sistemi içinde hareket eder ve hacmi genişler. Bu nedenle, kabızlık oluşabilir.
Sindirim sistemi rahatsızlıkları: Çok lif alımı, mide ve bağırsakların çalışmasını zorlaştırabilir ve sindirim sistemi rahatsızlıklarına neden olabilir.
Mineral eksiklikleri: Çok lif alımı, vücudun bazı minerallerin emmesini zorlaştırabilir. Özellikle, demir, kalsiyum ve magnezyum gibi minerallerin emilimini azaltabilir.