Ginseng, Çin’de alternatif tıp alanında binlerce yıldır kullanılmaktadır. Günümüzde ginsengin yaygın olarak kullanılan iki türü vardır. Amerikan (Panax quinquefolius) ve Asya ginsengi (Panax ginseng). Bu bitkiler benzer bir kimyasal yapıya sahiptir. Bu iki tür ginseng, genellikle bitkisel takviyelerde veya hazır çaylarda bulunur.
Ginseng, tıbbi özellikleri sayesinde modern dünyada yaygın olarak kullanılan bir bitkisel ilaç haline getirmiştir. Panax ginsengi, konsantrasyon, hafıza, Alzheimer hastalığı, iş verimliliği, fiziksel dayanıklılık, egzersizden kaynaklanan kas ağrılarını ve atletik dayanıklılığı iyileştirmek için kullanılır.
Ginseng Nerelerde Yetişir?
Panax, Yunanca’da “tam şifa” anlamına gelen paneca (her derde deva) kelimesinden gelmektedir.
Ginseng esas olarak Kuzey Amerika’da ve Doğu Asya’nın Kuzey Yarım küresinde bulunan Kore, Butan ve Doğu Sibirya gibi bölgelerde yetişir.
Ginseng tipik olarak ginsenosidler olarak bilinen bileşiklere sahiptir. Panax ginseng (Asya ginsengi) ve Panax quinquefolius (Amerikan ginsengi) gibi çeşitli ginseng türleri vardır. Sibirya ginsengi (Eleutherococcus senticosus) gibi ginseng türleri genellikle faydalı değildir. Faydalı olan ginseng bitkileri, Panax ailesine ait olan ginsenglerdir.
- Kore ginsengi, Asya ve panax ginsengi de dahil olmak üzere birçok isme sahiptir. Asya kıtasına özgüdür ve özellikle tıbbi amaçlar için yetiştirilir. Kan şekeri kontrolüne, cinsel işlev bozukluklarına ve genel sağlığı iyileştirmesi için kullanılır.
- Amerikan ginsengi Kuzey Amerika’ya özgüdür ve stresle savaşmaya, bağışıklık sağlığını iyileştirmeye, soğuk algınlığını daha hızlı atlatmaya ve belirli kanser türlerine karşı korunmaya yardımcı olarak kullanılmaktadır.
Ginseng Faydaları Nelerdir?
- Yorgunluk Önleyici
Çok sayıda araştırma, ginseng’in özellikle kronik hastalıkları olanlarda hem fiziksel hem de zihinsel yorgunluğu azaltabildiğini gösteriyor. Zihinsel enerjiyi, bilişi ve performansı iyileştirmenin yanı sıra egzersiz dayanıklılığını artırmaya yardımcı olabilir. - Akciğer Sağlığı
Ginseng’in Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) hastalarında akciğer kapasitesi ve solunum dayanıklılığına yardımcı olduğu gösterilmiştir, ayrıca hastalığın gelişmesine yol açan inflamatuar süreçleri ve oksidatif stresi engeller. - Kan Şekeri Dengesi ve Diyabetin Önlenmesi
Ginseng, açlık kan şekerini stabilize etmeye, insülin duyarlılığını ve kan şekeri kontrolünü iyileştirmeye yardımcı olur ve Tip 2 diyabetli hastalarda yemek sonrası insülin seviyelerini iyileştirir. EK olarak, ginseng, T2D hastaları için genellikle bir sorun olan vücut ağırlığını düşürmeye yardımcı olabilir. - Merkezi Sinir Sistemi ve Nörolojik Sağlık
Ginseng, hücre replikasyonunu ve sinir hücrelerinin işlevini geliştirir ve sinir sistemi için faydalıdır. Kanıtlar, ginseng’in nöroinflamasyonu engellemeye, beyindeki beta amiloid plaklarını temizlemeye ve Alzheimer, Parkinson, ALS ve Huntington gibi çok çeşitli nörodejeneratif hastalıklara karşı koruma sağlamaya yardımcı olabileceğini gösteriyor. Ginsenosid bileşikleri ayrıca anksiyete, depresyon ve bağımlılık semptomlarına da yardımcı olabilir. - İmmünomodülasyon
Enfeksiyon ve soğuk algınlığına yatkınsanız, ginseng bağışıklık sistemini güçlendirir. Öte yandan, bağışıklık sisteminiz aşırı aktifse ve otoimmün bir durumunuz varsa, ginseng bağışıklık tepkisini yatıştırır. Ginseng ayrıca bizi enfeksiyonlardan korumak için güçlü anti-bakteriyel ve antiviral özelliklere sahiptir. - Antikanser
Panax Ginseng hem yavaş büyüyen hem de hızlı büyüyen tümörlerin ölümünü destekler ve vücutta kanser riskini önemli ölçüde azaltır Ginseng sadece bir organ sistemini hedef almaz. Kanserli hastalarda yorgunluk seviyelerini azaltabilir ve yaşam kalitesini artırabilir. - Kardiyovasküler Hastalık Önleme
Ginseng’in güçlü antioksidan özellikleri kardiyovasküler sistem için faydalıdır. Kan basıncını, serum kolesterolünü ve trigliseritleri düşürür ve HDL’yi (kanda faydalı bir yağ) yükseltir. Ginseng ayrıca dolaşımı, kalp fonksiyonunu iyileştirir ve trombositlerin birbirine yapışmasını önler. - Karaciğer Fonksiyonu ve Detoksifikasyon
Ginseng, karaciğerin zararlı kimyasalları temizlemesine yardımcı olur, karaciğer onarımını destekler. Bu var olan ilgili olanlar için, anti-enflamatuar ve anti-oksidan etkileri, alkolik karaciğer hastalığı, alkolik olmayan yağlı karaciğer hastalığı ve hepatit. Ayrıca karaciğer kanseri riskini azaltır. - Erektil Disfonksiyon ve Cinsel Sağlık
Birkaç klinik çalışma, Panax ginseng’in “plaseboya kıyasla erektil işlevi önemli ölçüde iyileştirdiğini” buldu. Bilim adamları, ginseng’in yorgunluğu azaltma, dolaşımı ve kan akışını iyileştirme gibi yukarıda bahsedilen ek faydalarının da katkıda bulunduğunu tahmin ediyorlar.
Ginseng Zararları Nelerdir?
Ginseng, enerji artırıcı ve zihinsel odaklanmayı destekleyici özellikleriyle bilinen bir bitkidir; ancak aşırı tüketimi veya belirli sağlık koşulları olan kişilerde bazı olumsuz etkilere yol açabilir. Potansiyel zararları bilmek, ginseng kullanımını daha bilinçli hale getirebilir.
- Ginseng yan etkileri genellikle hafiftir.
- Sinirlilik ve uykusuzluğa neden olduğu bildirilmiştir.
- Fazla dozda veya uzun süreli kullanım dozda ginseng, baş dönmesine, baş ağrısına, mide rahatsızlığına ve diğer semptomlara neden olabilir.
- Düzenli olarak ginseng kullanan kadınlar regl dönem değişiklikleri yaşayabilir. Ginseng’e karşı alerjik reaksiyon raporları da vardır.
- Herhangi bir ilaç kullanıyorsanız doktorunuza danışmadan ginseng almayınız. Bu, özellikle şeker hastalığı için ilaç alıyorsanız geçerlidir, çünkü ginseng kan şekeri düzeylerini etkileyebilir. Ayrıca varfarin ve bazı depresyon ilaçları ile etkileşime girebilir. Kafein, ginseng’in uyarıcı etkilerini artırabilir.
Sonuç olarak, ginseng tüketirken dikkatli olmak ve önerilen dozajları aşmamak önemlidir. Özellikle hipertansiyon, uyku bozuklukları veya kalp rahatsızlığı gibi durumları olan kişiler için doktora danışmadan kullanılmamalıdır.
Aşırı Ginseng Kullanımında Görülebilecek Yan Etkiler
- Baş ağrıları
- Uyku problemleri
- Sindirim problemleri
- Kan basıncı ve kan şekerinde değişiklikler
- Sinirlilik
- Bulanık görme
- İshal
- Baş dönmesi
- Ağız kuruluğu
- Düzensiz kalp atış hızı
Ginseng Nasıl Kullanılır?
Ginseng, genellikle kökünden elde edilen ve sağlık üzerinde birçok olumlu etkisi bulunan bir bitkidir. Takviye olarak kullanıldığında genellikle kapsül veya tablet formunda bulunur, ayrıca çay olarak da tüketilebilir.
- Ginseng, çeşitli besin takviyelerinin içinde veya kurutulmuş olarak tüketilebilir.
- Ayrıca ginseng toz, tablet, kapsül ve yağ gibi çeşitli şekillerde satın alınabilir.
- İnsanlar genellikle ginsengin faydalarından en iyi şekilde yararlanmak için buharda hafifçe pişirdikten sonra çiğ olarak tüketmektedirler.
- Bir çay yapmak için yaprakları veya kökü suda kaynatılabilir. Bunu yapmak için, taze dilimlenmiş ginseng köküne veya yapraklarına sıcak su ekleyip birkaç dakika demlemeniz yeterli olacaktır.
- Ginseng, çorba ve salata gibi çeşitli tariflere de eklenebilir.
- Ne kadar tüketilmesi gerektiği, hedeflenen sağlık faydasına bağlıdır. Genel olarak, günlük 1-2 gram ham ginseng kökü veya 200-400 mg ginseng özü tüketilmesi önerilir.
- Ginseng’i düşük dozlarla kullanmaya başlamak ve zamanla artırmak sağlığımız açısından faydalı olacaktır.
- Tüketilen ginsengin vücut tarafından emilimi yeterli emilimini sağlamak ve tam fayda elde etmek için yemeklerden önce tüketilmesi gerekir.
Herhangi bir bitkisel takviyede olduğu gibi, ginseng faydaları, zararları, doğru dozaj ve risk faktörleri için kullanılmadan önce mutlaka bir doktora danışılması gerekir.
Sonuç olarak, ginseng kullanmadan önce ürünün etiketini dikkatlice okumak ve önerilen dozajlara uygun olarak kullanmak önemlidir. Sağlık durumu veya ilaç kullanımıyla ilgili herhangi bir sorunuz varsa, bir sağlık uzmanına danışmak her zaman faydalı olacaktır.
Ginseng Hakkında Sık Sorulan Sorular
Ginseng Hangi Besinlerde Var?
Ginseng, bir bitki olduğu için sebze veya meyvelerin içinde bulunmaz. Bu sebeple pek çok insan ginseng nereden alınır sorusunun cevabını merak eder. Ginseng içeren vitaminler veya ginseng hapları ile bu bitkinin sağlamış olduğu yararlarından faydalanmak mümkündür. Aynı şekilde ginseng yaprakları çay gibi demlenerek içildiğinde de pek çok fayda sağlar.
Ginseng Cinselliğe Faydaları Nelerdir?
Ginseng’in erkek cinsel işlevi üzerindeki etkileri olumludur. Ginseng, cinsel performansı artırır, nöronal ve hormonal sistemleri modüle ederek erkek doğurganlığını iyileştirir, spermatogenezi destekler ve steroid reseptörleri aracılığıyla doğrudan spermler üzerinde etki eder. Ginseng ayrıca hastalık durumlarında erkek doğurganlığını korur.
Ginseng Ne Kadar Süre Kullanılmalı?
Ginseng uzun süre kullanılmamalıdır. Asya ginsengi bir kürde 3 aydan fazla tüketilmemelidir. Sibirya ginsengi bir kürde 2 aydan fazla kullanılmamalıdır. Amerikan ginsengi 1 aya kadar kullanılmıştır, ancak bazı ekstrakt ürünleri 4 aya kadar kullanılmıştır. Uzun süreli kullanım veya yüksek dozda ginseng baş ağrısına, baş dönmesine, mide rahatsızlığına ve diğer semptomlara neden olabilir.
Kadınlar Ginseng Kullanabilir Mi?
Günde üç veya dört kez bir ila iki gram Kore kırmızı ginsengi tüketmek, kadınlar için ginseng’in faydalarından yararlanmanın en iyi yollarından biri olarak kabul edilir. Ham kırmızı ginseng kökü, diğer ginseng takviyeleri kadar hazır olmadığından, günlük dozunuzu almak için harika seçenekler ginseng çayı, ginseng tozu , ginseng kapsülleri , ginseng tabletleri ve ginseng özüdür , bunların tümü süpermarketlerde , eczanelerde kolayca bulunabilir.
Ginseng Kaç Kalori?
1 Porsiyon (Orta) Ginseng 105 kaloridir. Ginseng içeriğinde 22,65 Karbonhidrat(g), 1,70 yağ(g), 5,67 lif(g), 43,95 Sodyum(mg), barındırır.
Ginseng Zayıflatır Mı?
Ginseng kullanmak özellikle çayını tüketmek vücudun bağışıklık sistemini güçlendirmede faydaları olduğu bilinmektedir. Etkili metabolizmaya etkide kilo kaybına bile yardımcı olur. Vücutta gözle görülür sonuçlar elde etmek için teşvik edici bağışıklığı sağlıklı bir diyet ve hafif egzersizle birleştirmek çok önemlidir.
Ginseng Çayı Nasıl Hazırlanır?
Bir fincan ginseng çayı yapmak için taze kaynak suyunu kaynatın ve 30-60 saniye soğumaya bırakın. Kaynar su kullanmayın. Bir bardak su için yaklaşık 1-2 çay kaşığı ginseng kökü kullanın. Kökü yaklaşık 5 dakika demleyin.
Ginseng Hapı Ne İşe Yarar?
Hem Amerikan ginsengi (Panax formülü) hem de Asya ginsengi (P. Ginseng) enerji verir, kolesterol ve kan şekeri seviyelerini düşürebilir, stresi azaltabilir, rahatlamayı teşvik edebilir, diyabeti tedavi edebilir ve erkeklerde cinsel işlev bozukluğunu iyileştirir.