Supplementler, genellikle beslenme alışkanlıklarının tamamlayıcısı olarak kullanılan takviye ürünlerdir. Vitaminler, mineraller, protein tozları ve omega-3 gibi besin ögelerini içerebilirler. Genellikle sporcuların veya belirli beslenme ihtiyaçlarına sahip bireylerin diyetlerine eklenir. Ancak, doğru kullanımı ve dozlama önemlidir, aksi halde yan etkilere neden olabilirler.
Supplement Nedir?
Sporculara özel hazırlanmış takviye gıdalar olarak açıklayabileceğimiz supplementler, vücudun ihtiyacı olan besin maddelerinin dışarıdan alınması anlamına gelmektedir. Özellikle yüksek yoğunluklu sporla uğraşan kişiler tarafından bir çok farklı çeşitleri tercih edilir. Vücudun ihtiyacı olan eksik vitamin, mineral ve protein takviyeleri şeklinde farklı supplement çeşitleri bulunmaktadır. Yani her supplement içeriğine göre farklı bir işleve sahiptir.
Supplementler Ne İşe Yarar?
Vücudu destekleyici takviye besinler anlamına gelen supplement çeşitleri özellikle sporcular tarafından oldukça sık tercih edilmektedir. Yoğun antrenman programına sahip kişiler ve vücut geliştirmeyle ilgilenen sporcuların sıklıkla kullandığı supplementlerin vücutta önemli faydaları olduğu düşünülmektedir. Bu takviyelerin ne işe yaradığından kısaca bahsetmek gerekirse;
- Vücudu onarıcı bir özellik gösterirler.
- Kas kaybını önlemeye yardımcı olurken yağsız kas kazanımı konusunda yardımcı olurlar.
- Yeni kas dokularının inşa edilmesini kolaylaştırırlar.
- Vücudun kendi kendine üretemediği ya da ihtiyacı karşılaşamakta yetersiz kaldığı vitamin/mineral gibi maddeleri takviye ederler.
- Sağlıklı ve fit bir vücuda ulaşmak için egzersiz programlarını desteklerler.
Vücudun kendini onarmasını ve geliştirmesini hızlandırıcı bir etkiye sahiptirler.
Diyette Supplement Olarak Ne Kullanmalıyım?
Daha önce de bahsettiğimiz gibi farklı pek çok çeşidi bulunan supplementler farklı amaçlarla tercih edilmektedir. Özellikle bir diyet programı uygulayan kişilerde yiyecek kısıtlamasına bağlı olarak oluşan vitamin/mineral eksikliğini gidermek için supplement çeşitlerini kullanmak oldukça faydalıdır. Uzun süreli açlık ve yetersiz protein alımına bağlı olarak meydana gelen kas kayıplarını önlemek için de farklı çeşitlerinin kullanıldığını görmekteyiz.
Örneğin; hem diyet uygulayıp hem de vücut geliştirme ile ilgilenen kişiler BCAA takviyesi kullanırken, protein alımının kısıtlandığı diyetlerde protein takviyeleri kullanılır. Bunun yanı sıra diyet döneminde sık karşılaşılan vitamin ve mineral eksikliğiyle başa çıkmak için Multivitamin supplementlerinin sık kullanıldığı da görülmektedir. Kısacası diyet ile vücuda alınması engellenen besin maddelerinin alımını kolaylaştıran supplementler amaca ve ihtiyaca göre çeşitlilik göstermektedir.
Supplement Çeşitleri Nelerdir?
Her ihtiyaca göre farklı içerikte takviye gıdalar bulmak mümkündür. Toz ya da kapsul halde bulunabilen bu supplement çeşitlerinin doğru miktarda ve doğru zamanda kullanılması ise oldukça önemlidir. Aynı zamanda amaca ve ihtiyaca uygun çeşitleri tercih edilmelidir. Bu çeşitler arasında en sık karşılaştıklarımız ise şu şekildedir;
- Protein Tozu
- Karbonhidrat Takviyesi
- Amino Asitler
- Vitaminler
- Mineraller
- BCAA
- L-Carnitine (L Karnitin)
- Creatine (Kreatin)
- Glutamine (Glutamin)
Vücudun ihtiyacı olan besin maddelerini dışarıdan karşılamanın önemli bir yolu olan supplement kullanımı farklı amaçlarla tercih edilmektedir. Genellikle yoğun güçlükteki sporlarla uğraşanlar ve diyet programı uygulayan kişiler tarafından tercih edilen bu ürünlerin piyasada farklı çeşitleri bulunmaktadır.
Supplementler Ne Zaman Alınmalı?
Hakkında çok fazla soru işareti olan ve bu sebeple kafa karışıklığına yol açan supplement kullanımı konusunda farklı fikirler ortaya atılmaktadır. Ne zaman kullanılmalı, miktarı ne olmalı? şeklindeki sorular kafa karışıklığı yaratmaktadır. Ancak bu sorulara net bir cevap vermek mümkün değildir. Çünkü supplement kullanımının belirli kuralları olsa da miktarı ve kullanılacağı zaman genellikle kişiden kişiye göre değişmektedir.
- Çeşitlerine göre kullanım zamanları da değişiklik göstermektedir. Örneğin BCAA takviyeleri yemeklerden hemen sonra alınabileceği gibi, spordan sonra kas ağrılarını azaltmak için de kullanılabilir.
- Bunun yanı sıra Glutamin eğer zayıflamak amacıyla alınıyorsa yatmadan önce eğer böyle bir problem yoksa spordan sonra alınabilir.
Kullanımında temel nokta kişinin ihtiyacı ve bu doğrultuda kullandığı takviye çeşididir. İhtiyaca göre farklı zamanlarda farklı çeşitlerinin kullanılması mümkündür.
Supplementlerin Zararları Nelerdir?
Kullanım önerilerine dikkat edildiğinde özellikle sporla ilgilenen kişiler için oldukça faydalı olan supplement çeşitlerinin zararları;
- Laktoz duyarlılığına sahip kişiler protein takviyesi konusunda dikkatli olmalılardır. Aksi durumda mide bulantısı ve karın ağrısı gibi şikayetlerin görünmesi söz konusudur.
- Vücudun herhangi bir vitamin ihtiyacı yoksa fakat vitamin takviyesi alınmaya devam ediyorsa bu durum da birtakım sağlık problemlerini ortaya çıkarabilir.
- Kalp hastalıkları ve kronik rahatsızlığı bulunan kişilerin supplement kullanımı sırasında ekstra dikkatli olmaları gerekir.
Genel olarak vücut sağlığı için herhangi olumsuz bir durum teşkil etmeyen supplementlerin zaman zaman bazı yan etkileriyle karşılaşılmaktadır.
Vücut Geliştirenler Hangi Supplementleri Kullanmalı?
Vücut geliştirme yani kasların yoğunluğunu arttırmak isteyenlerin ilk seçeneği genellikle supplement çeşitleri olmaktadır. Daha sağlıklı bir şekilde kas kazanmak, yağ yakımını hızlandırmak ve vücut geliştirmek için tercih edilen bu ürün çeşitleri bir ya da birden fazla olabilir. Önemli olan hangi supplementleri hangi zaman aralığında ve ne kadar kullanılacağına uygun olarak almaktır.
Vücut geliştirmek için kullanılabilecek çeşitleri arasında en yaygın olanlar ise; protein tozları, kreatin monohidrat, glutamin ve arjinindir. Bu içeriklere sahip supplement kullanımları vücut geliştirmeyi ve kasların yoğunluğunu arttırmayı kolaylaştıracaktır. Piyasada pek çok çeşidi bulunmakla birlikte kişinin kendisine en uygun olanı seçmesi ve kullanım önerilerini dikkate alması ise oldukça önemlidir.
Hacim Kazanmak İçin Hangi Supplement Kullanılmalı?
Hacim kazanmak için kullanılacak supplementler genel olarak vücut geliştirmek için kullanılacak olanlarla benzerdir. Sağlıklı bir şekilde kas yoğunluğunu arttırmak supplement kullanımıyla birlikte düzenli spor ve diyet programlarına uymaktan geçer. Bu yüzden kullanımlarından önce bu iki duruma dikkat etmek gerekir. Her şey hazır ve tam olduğunda bu ürünlerin kullanımlarına başlanmalıdır.
Maksimum kas kazancı için en fazla tercih edilen supplement çeşitleri ise; kreatin, karbonhidrat tozu (gainer), protein tozu, beta-alanin, BCAA, HMB olarak karşımıza çıkmaktadır. Hangi seçeneğin ne miktarda kullanılması gerektiği konusunda araştırmalar yapılmalı gerekli durumlarda uzman kişilerden yardım alınmalıdır. Aksi takdirde etkileri konusunda bazı problemler ortaya çıkabilir.
Zayıflamak İçin Hangi Supplement Kullanılmalı?
Genellikle vücut geliştirme ya da hacim kazanma için tercih edilen supplement çeşitleri bazen de kilo vermek isteyen kişiler tarafından da kullanılmaktadır. Zayıflamayı amaçlayan kişilerin bu durumda yağ yakıcı özellikteki supplementleri kullanmaları faydalı olacaktır. Örneğin L-Carnitin etken maddesine sahip olan supplement çeşitleri antrenmandan önce kullanıldığında daha etkin yağ yakımını teşvik etmektedir. Ya da Polifenol olarak adlandırdığımız maddeyi bulunduran çeşitlerinden de aynı etkiyi görmek mümkün olacaktır.
Hepimizin aşina olduğu Kafein içerikli takviyelerin de yağ yakımı üzerinde etkili sonuçlar verdiği bilinmektedir. Kısacası zayıflamak için kullanılacak supplementlerin yağ yakıcı etken maddelere sahip olması işleri kolaylaştıracaktır. Bunun için yapılacak kısa bir araştırma ve kullanım önerileri dikkate alınarak zayıflamak için de farklı çeşitleri tercih edilmektedir.
Kaynak: https://www.verywellfit.com/benefits-and-risks-of-taking-dietary-supplements-2506547
