Kuşburnu, Latince adı “Rosa canina” adlı yabani bir gülgiller familyasından çalı şeklinde büyüyen, çiçeği oldukça hoş kokulu kırmızı bir meyvedir. Bu meyve genellikle Avrupa’da, Afrika ve Asya’nın bazı bölgelerinde yetişir. Kuşburnu bitkisinden; çay, yağ, kolonya, marmelat, sabun ve şampuan üretilmektedir. Kurutulmuş veya taze olarak tüketilmektedir.
Kuşburnu C, E ve B vitamini ve diğer antioksidanlar ve minerallerle doludur. Ayrıca iltihaplara iyi gelen maddeler içerir. Kuşburnunun 100g’nda yaklaşık 426 mg C vitamini varken, C vitamini deposu olarak bildiğimiz portakalda 100g’nda sadece 50 mg C vitamini vardır.
Kuşburnu Faydaları Nelerdir?
Kuşburnu, yabani gülgiller familyasından olan çalı şeklinde yetişen bitkinin çiçeklerindeki meyvedir. Renkleri turuncudan morumsu siyaha kadar değişir ve genellikle büyüme mevsiminin ikinci bölümünde, yaz sonu ile sonbahar arasında gelişir.
Bitkisel çaylarda yaygın bir bileşen olan kuşburnu, takviye ve toz formlarda da mevcuttur. Kuşburnu, sağlığınız için yararlı olan önemli antioksidanları (C vitamini, E vitamini, beta-karoten ve likopen dahil) içerir. Ayrıca kuşburnu faydaları arasında, çok çeşitli gastrointestinal ve enflamatuar semptomları önleyici veya tedavi edici özelliği vardır.
- Artrit
- Sırt ağrısı
- Kabızlık
- Diyabet
- İshal
- Safra taşları
- Gut
- Ülser
- İdrar yolu enfeksiyonları
- Kolestrolü düşürür
Bunlara ek olarak, kuşburnunu bağışıklık sistemini güçlendirmek, kan dolaşımı artırmak, iltihabı azaltmak ve hatta kalp hastalığını önlemek için kullanılmaktadır.
Kuşburnunda bulunan mineraller, vitaminler ve organik bileşikler güçlü bir bağışıklık oluşturmanıza yardımcı olur. Ayrıca A, C, E, B-kompleksi gibi hayati bileşenler demir, kalsiyum, manganez, selenyum, fosfor, magnezyum, silikon, kükürt ve çinko gibi mineralleri içerir. Ayrıca, vücut için gerekli olan pektin, likopen, beta karoten ve lutein gibi organik bileşikler içerir.
Kuşburnu yağı cilde oldukça faydalıdır. Kuşburnunda Omega 3 ve Omega 6 yağ asitleri bulunur. Bu maddeler özellikle cilt bakımı için son derece önemlidir. Cilt hücrelerinin yenilenmesine yardımcı olur ve bunun sonuç olarak yaşlanma süreci yavaştır. Kuşburnu yağı, cilt bakımları sırasında basitçe uygulandığında küçük kırışıklıkların giderilmesine yardımcı olur.
Kuşburnu Besin Değerleri Tablosu (100 Gram için)
| Besin Öğesi | Miktar | Yüzdelik Günlük Değer (%GD)** |
|---|---|---|
| Kalori | 162 kcal | 8% |
| Karbonhidrat | 38.2 g | 12.7% |
| Lif | 6.0 g | 24.0% |
| Protein | 1.6 g | 3.2% |
| Yağ | 0.1 g | 0% |
| Doymuş Yağ | 0.0 g | 0% |
| Tekli Doymamış Yağ | 0.0 g | 0% |
| Çoklu Doymamış Yağ | 0.0 g | 0% |
| Kolesterol | 0 mg | 0% |
| Sodyum | 1.2 mg | 0% |
| Potasyum | 128.7 mg | 6% |
| Kalsiyum | 50.7 mg | 5% |
| Demir | 0.32 mg | 2% |
| A Vitamini | 1303.5 IU | 130% |
| C Vitamini | 127.8 mg | 213% |
| Tiamin (B1 vitamini) | 0.02 mg | 1% |
| Riboflavin (B2 vitamini) | 0.02 mg | 1% |
| Niasin (B3 vitamini) | 0.1 mg | 1% |
| Pantotenik Asit (B5 vitamini) | 0.03 mg | 1% |
| B6 Vitamini | 0.03 mg | 2% |
| Folat (B9 vitamini) | 10 mcg | 3% |
| B12 Vitamini | 0.00 mcg | 0% |
| Magnezyum | 5 mg | 1% |
| Fosfor | 14 mg | 2% |
| Çinko | 0.16 mg | 1% |
| Bakır | 0.03 mg | 2% |
| Selenyum | 1.0 mcg | 2% |
Kuşburnu Çayı Tüketirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Hamilelik ve Emzirme
Kuşburnu çayının hamile veya emziren kadınlar için güvenli olup olmadığını belirlemek için yeterli araştırma yoktur. Bitki çayları içmeden önce daima doktorunuza danışın. Kuşburnu çayı içmeyi seçerseniz, olumsuz yan etkileri önlemek için sadece küçük miktarlarda tüketin.
- İlaçlarla Etkileşimler
Bitkisel çaylar, tip 2 diyabet ilaçları dahil olmak üzere bazı ilaçlarla etkileşime girebilir. Ciddi bir tıbbi durumunuz varsa kuşburnu çayı kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın. Çok miktarda C vitamini almak da böbrek taşı geliştirme riskini artırabilir. Böbrek rahatsızlığınız varsa, kuşburnu çayını fazla tüketmemeye özen gösterin.
- Alerjiler ve Tahriş
Kuşburnu çayı, bitkiye duyarlı bireylerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Eğer bitkilere karşı alerjik durumunuz varsa bu çayı içmekten kaçının. Nemlendirici cilt bakım ürünlerinde veya tropikal yüz yıkamalarında kuşburnu kullanan kişiler, bitki tahriş ve kızarıklığa neden olabileceğinden dikkatli olmalıdır.
Nasıl Yapılır?
Türk sofralarında marmelatı da çokça kullanılan bu bitkinin marmelatı sulandırılarak soğuk bir şekilde de içilebilmektedir. En yaygın olarak kış aylarında bağışıklık sistemimizi kuvvetlendirmesi için sıcak şekilde içilmektedir.
Bitki ucundaki tüyleri temizlenmiş ve iyice yıkanmış kuşburnu bitkilerini bir çaydanlığa koyun. Üzerine bir miktar su ekleyerek kaynatın. Kaynadıktan sonra 5-10 dakika boyunca dinlenmeye bırakın. Dinlendikten sonra süzerek çayı tüketebilirsiniz.
Daha güçlü bir bağışıklık sistemi için yararlı bazı bitkileri de çay yaparken ekleyebilirsiniz. Ihlamur ve adaçayı bitkisi ekleyerek farklı bir tat elde edebilirsiniz. Bitki karışımı yapacaksanız çaydanlığa doldurduğunuz bitki üzerini geçecek kadar su eklemeniz gerekmektedir. Aynı şekilde kaynadıktan sonra bir süre dinlenmeye bırakmalısınız. Yaptığınız kuşburnu çayı ya da bitki karışımlarınızı sürekli kaynatmanız sakıncalı olabilir. Maksimum 3 kez kaynatıp içebilirsiniz. Daha sonra yeni bitki yaprakları ya da bitki özleri ile yeniden çay hazırlayabilirsiniz.
Eğer taze bitkisini bulamazsanız hazır olarak satılan poşet kuşburnu çaylarını da tüketebilirsiniz. Etkisinin taze bitki kadar iyi olmayacağını bilmeniz gerekmektedir.
