Soya Proteini, soya fasulyesinden elde edilmekte olan ve genellikle vejetaryen sporcular tarafından kullanılmasıyla bilinen bitkisel temelli bir protein türüdür. Temel amino asitleri içeren ve hiç kolestrol içermeyen soya proteini, halk arasında üç çeşidi ile bilinmektedir: Konsantre soya proteini, izole soya proteini ve de tekstüre soya proteini.
Soya Proteini Nasıl Üretilir?
Soya proteini hakkında en çok merak edilen bilgilerden birisi de şüphesiz ki, soya proteininin nasıl üretilmekte olduğudur. Genellikle gıda takviyelerinde kullanılmakla beraber; bazı yiyeceklerde de kullanılan soya proteini, soya fasulyelerinin bir kaç basit aşamadan geçmesiyle üretilmektedir:
Soya fasulyeleri; temizlenip ayıklandıktan sonra, preslenerek ince gevreklere dönüştürülür.
Bundan sonra da soya gevrekleri yağdan ayrıştılarak, kurutulur ve yağsız soya gevrekleri böylece üretilir.
Artık yağsız olan soya gevrekleri de, üç tür soya proteininin (kosantre, izole ve tekstüre soya proteinleri) ana malzemesini oluşturur.
Soya Proteininin Faydaları Nelerdir?
Hem vejetaryan yemeklerde hem de vejetaryen sporcular tarafından çeşitli şekillerde kullanılan ve bitkisel temelli olan soya proteini, düzgün kullanılması halinde çeşitli faydaları da beraberinde getirmektedir. Sizler için detaylıca araştırarak kaleme almış olduğumuz bu yazının devamında, Soya proteininin faydaları hakkında bilmeniz gerekenleri öğreneceksiniz.
- Etten alınabilecek protein ve amino asitlerin tamamına sahiptir.
- Yapısındaki temel amino asitler sayesinde, tükettiğiniz diğer yiyeceklerin de sindirimini kolaylaştırır.
- Vücudunuzdaki kötü kolestrol seviyelerini azaltarak, kalp krizine yakalanma ihtimalinizi büyük ölçüde düşürür.
- Yapısında bulunan ve östrjenle benzer olan izoflavonlar sayesinde menopoz belirtileri gösteren kadınlarda, söz konusu belirtilerin hafiflemesini sağlar.
- Bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı olmakla beraber, cilt sağlığı için de birebirdir.
Protein sadece etten üretilmez. BİTKİSEL PROTEİN KAYNAKLARINI ÖĞRENİN!
Soya Proteini Çeşitleri Nelerdir?
Genellikle vegan yemeklerde ya da vejetaryen vücut geliştiricileri tarafından büyük ilgiyle kullanılmakta olan soya proteininin üç bilinen çeşidi vardır. Peki, nedir bu soya protein çeşitleri? Gelin ve birlikte öğrenelim.
- Konsantre soya proteini: Soya proteini üretimi esnasında, yağdan ayrıştırma sonrasında geriye kalan kuru soya gevreklerine soya proteini konsantresi denir.
- İzole soya proteini: Karbonhidrat içermeyen ve soya proteininin en saf hali olan bu soya proteini türü; kuru soya gevreklerinin su ile dilüte edilmiş alkali içinde eritilmesi ve bu işlemden arta kalan liflerin tekrar eritilip (pH seviyelerinin ayarlanmasından sonra) kurutulmasıyla elde edilmektedir.
- Tekstüre soya proteini: Salam ve tavuk nugget gibi çeşitli et ürünlerinin yanısıra, vejetaryenlere hitab eden pek çok üründe (soya eti ve soya kıyması gibi) de kullanılan bu protein türü, konsantre soya proteininden elde edilir.
Soya Proteini Ne İşe Yarar?
Hem vejetaryan yemeklerde hem de vejeteryan sporcular tarafından çeşitli şekillerde kullanılmasıyla öne çıkan bitkisel temelli soya proteini, doğru kullanılması halinde sağlık açısından çeşitli sağlık faydalarını da beraberinde getirmektedir. Soya Proteini ne işe yarar sorusuna bir cevap bulmak ve sizleri de bu konu hakkında kaleme almış olduğumuz bu yazı vasıtasıyla gelin ve bizimle birlikte öğrenin.
- Etten alınabilecek protein ve amino asitlerin tamamına sahiptir.
- Yapısındaki temel amino asitler sayesinde, tükettiğiniz diğer yiyeceklerin de sindirimini kolaylaştırır.
- Vücudunuzdaki kötü kolestrol seviyelerini azaltarak, kalp krizine yakalanma ihtimalinizi büyük ölçüde düşürür.
- Yapısında bulunan ve östrjenle benzer olan izoflavonlar sayesinde menapoz belirtileri gösteren kadınlarda,söz konusu belirtilerin hafiflemesini sağlar.
- Bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı olmakla beraber, cilt sağlığı için de birebirdir.
Soya Proteini Zararları Nelerdir?
Hayatımızda tükettiğimiz diğer herşeyde de olduğu gibi; soya proteini tüketirken de dozu kaçırmamız halinde, sağlığımıza olumsuz bir takım etkileri yaşayabiliriz. Peki, dikkatli olmamız halinde kolaylıkla kaçınabileceğimiz bu Soya Proteini Zararları Nelerdir?
- Dozunda kullanmak kaydıyla her ne kadar kansere karşı etkili olsa da yakın zamanlarda yapılan pek çok araştırmaya göre aşırı tüketim halinde soya proteini; mide, tiroit, karaciğer, pankreas ve göğüs kanserlerine sebep olabilir.
- Yapısında soya proteini barındıran bebek formüllerinde bulunan, aşırı tüketim halinde bebeğinizin gelişimini ve bağışıklığını uzun vadede olumsuz olarak etkileyebilir.
- Çocukları normalde olması gerekenden daha erken bir zamanda ergenliğe sokabilir (son zamanlarda kız çocukları bu durumdan özellikle muzdarip olmakla beraber, erkek çocuklarında da jinekomasti (meme büyümesi) vakaları da dikkat çeken bir artış göstermiştir).
Soya Proteini Hangi Besinlerde Bulunur?
Gıda takviyesi olarak vejeteryan sporcular tarafından kullanılmasından tutun da, vejeteryan yemeklerde kullanılan soya proteininin tam olarak hangi besinlerde olduğu merak konusu olmuştur. Soya Proteini hangi besinlerde bulunur konusunu araştırdık ve sizin için bu listeyi oluşturduk.
- Soya Sütü: Soya fasülyesi tanelerinin suyla birlikte homojen kıvama gelene kadar öğütülmesiye elde edilen bu soya ürünü, inek sütüne alternatif olarak vejeteryanler tarafından rahatlıkla kullanılmaktadır ve hem kakao hem de vanilya gibi çeşitli aroma seçenekleriyle gelmektedir.
- Soya peyniri (Tofu): Soya sütünün kaynatıldıktan sonra bir pıhtılaştırıcı eklenmesiyle elde edilen bu soya ürünü; yumuşak, orta ve sert olmak üzere çeşitli yoğunluk/dokularla gelmektedir. Kullanıldığı yemeğin tadını alan tofunun, bu sayede oldukça geniş bir kullanım alanı vardır.
- Soya Sosu: Genellikle et yemeklerinde kullanılan ve hem tuzlu hem de oldukça yoğun bir tada sahip olan bu sos, fermente edilmiş soya fasülyesi taneleri ve kavrulmuş tahılların karıştırılmasından elde edilmektedir.
- Soya Eti / Soya Kıyması: Su eklenerek pişirilmesi halinde görünümü ve dokusu ete benzeyen bu soya ürünü, tamamen kurutulmuş soya fasülyesi tanelerinin ezilerek kıyma ya da un haline getirilmesi ile üretilir.
Soya Proteini Sağlıklı Mı?
Soya proteini yapılan araştırmalar neticesinde sağlıklıdır protein kaynağı olarak kabul görmektedir. Soya proteini aşağıdaki özellikleri ile sağlığımıza bir çok yönden etki etmektedir.
- Yüksek Kaliteli Protein
- Kolesterol ve Doymuş Yağsız Düşük
- Kalp Sağlığı
- Menopoz ve Kemik Sağlığı
- Kanser Riskini Azaltma
- Alerji ve Hassasiyet
- Genetik Modifikasyon
Soya sütünün ne kadar faydalı olduğunu biliyor musunuz? SOYA SÜTÜ ÖZELLİKLERİNİ ÖĞRENİN!
Sık Sorulan Sorular
Soya Proteini Nasıl Yenir?
Soya Proteini Tüketimi söz konusu olunca, bitkisel temelli bu proteinin çeşitli şekillerde tüketimi mevcuttur. Genellikle vejetaryan yemeklerde ya da vejetaryen vücut geliştiricileri tarafından kullanılmakta olan soya proteini şu şekillerde tüketilebilir: fasulye yemeği olarak (barbunya gibi normal fasulye yemekleri gibi pişirebilirsiniz), toz halinde (vücut geliştiricileri tarafından) veya soya kıyması (yağı alınmış soya küspesinin preslenmiş hali).
Bezelye Proteini Mi Soya Proteini Mi?
İster kilo vermeyi düşünün isterse de hayalinizdeki vücudu geliştirmek olsun, bunun yolu başarılı bir diyetten ve bu diyetin başarılı olmasının da yolu protein tüketmekten geçer. Tüm vücudunuza oldukça önemli etkileri olan proteini iki kaynaktan temin edebilirsiniz. Et veya süt gibi hayvansal kaynaklardan elde edilen proteinler ve de hayvansal ürünler tüketmeyen vejetaryanlerin tercih ettiği bitkisel kaynaklı proteinlerdir.
Ana konumuz olan bitkisel kaynaklı proteinler söz konusu olduğunda, uzun yıllardır pek çok kişi için tartışma konusu olan bir nokta da “bezelye proteini mi yoksa soya proteini mi” sorusudur. Bunun cevabı aslında oldukça basit. Temel amino asitlerden 9 unu içeren ve whey proteinine (peynir altı suyu) kıyasla daha fazla yarar sağlayan bezelye proteini, adeta bitkisel temelli proteinlerin kralıdır.
