Bamya, yüksek besin değeri nedeniyle birçok ülkede vazgeçilmez bir üründür. Güney Amerika, Afrika, Orta Doğu, Karayipler ve Güney Amerika’da oldukça popülerdir. Bamya, ebegümeci ve pamukla aynı bitki ailesine aittir. “Bamya” terimi yaygın olarak bitkinin yenilebilir olan bölgesini yani tohumluklarının olduğu yeri ifade eder. Ayrıca, yemek yapılırken bamyanın, taze yaprakları, tomurcukları, çiçekleri, sapları ve tohumları da dahil olmak üzere bitkinin birçok bölümü kullanılır. Bamya, hafif bir tada ve benzersiz bir dokuya sahiptir. Dışında şeftali benzeri bir tüyler vardır.
Bamya, ilkbaharda ekilir. Ortalama boyları 3-7 cm arası uzunluğa eriştiğinde toplanır. Bamya hasadı hızlı bir şekilde yapılır çünkü hasat geciktikçe boyları uzar, sertleşir ve çekirdeklenirler. Temmuz aylarının sonunda ve Ağustos ayının başlarında olgunlaşır. Aşırı sıcaklardan etkilenmez ve kuraklığa karşı dirençli bir sebzedir. Genellikle ılıman iklimlerde yetişir.
Bamyada Hangi Vitaminler Bulunur?
Bamya aynı zamanda bir antioksidan kaynağıdır. Bamya ve tohumları fenolik bileşikler, kateşinler ve kuersetin gibi flavonoid türevleri dahil olmak üzere çeşitli antioksidan bileşikler içerir. Vitaminler açısından yüksek miktarda A vitamini, C vitamini ve K vitamini içerir.
- C vitamini iyi bir bağışıklık sistemi için çok önemlidir. C vitamini eksikliğinin birçok vücut fonksiyonu için olumsuz etkisi vardır.
- Bamya’nın içerdiği diğer vitaminler arasında K vitamini ve folat bulunur. K vitamini vücudunuzun kan pıhtılaşma fonksiyonuna yardımcı olur. D vitamini ve kalsiyum ile birlikte kemik sağlığınızı destekler. Folat, hamile kadınlar için çocuk gelişimine yardımcı olduğu için faydalıdır. Demir, kalsiyum, manganez ve magnezyum bu sebzede bulunan diğer değerli minerallerdir.
- A vitamini ise görme, bağışıklık ve üreme sağlığını destekler.
- Bamya ayrıca B6 vitamini (piridoksin) gibi iyi bir B vitamini kaynağıdır. Ayrıca B6, bu sebzedeki tek B vitamini değildir. Bamyada ayrıca tiamin (B1 vitamini), niasin (B3 vitamini) ve pantotenik asit (B5 vitamini) vardır.
Bamyanın Besin Değerleri
100 gr Bamyada:
- Kalori: 33 kcal (kilo vermek için ideal)
- Yağ: 0,2 gram
- Karbonhidratlar: 7 gr
- Protein: 1.9 gr
- Lif: 3,2 gr (mükemmel!)
- Şeker: 1,5 gr
- Sodyum: 7 mg
- Potasyum: 299 mg
- A Vitamini: 36 mcg (% 14)
- Kalsiyum: % 8
- C Vitamini: 23 mg (% 38)
- Demir: % 3
- B6 Vitamini: % 10
- K Vitamini: 31.3 mcg
- Magnezyum: 57 mg (% 14)
Bamyanın Faydaları Nelerdir?
- Kilo vermeye yardımcı olur
Bamya, sadece sindiriminizi iyileştirmekle kalmaz, aynı zamanda sizi uzun süre tok tutar. Böylece yemek yeme isteğinizi azaltarak kilo vermenize yardımcı olur. Bunun dışında, metabolizmanızı ve temel kaslarınızı güçlendiren temel besinlere sahiptir.
- Kan şekeri seviyesini düzenler
Yüksek kan şekeri seviyesine sahip insanlar günlük diyetlerine kesinlikle bamya eklemelidir. Bamya lif bakımından zengin olduğundan, insülin duyarlılığını artırmaya yardımcı olur. Aynı zamanda vücuttaki kan şekeri seviyelerini kontrol etmeye ve korumaya yardımcı olur. Bamya, kasların şeker emilimini arttırdığı bilinen ve böylece kandaki yüksek şeker seviyesinin düşürülmesine yardımcı olabilen myricetin adlı bir madde içerir.
- Kalp hastalıklarının riskini azaltır
Bamyanın faydaları, kolesterol veya başka bir kalp rahatsızlığı olan insanlar için etki gösterecek iyi bir seçenektir. Çünkü bu sebzede bulunan lif, kötü kolesterol seviyesini düşürmeye ve vücutta iyi kolesterolü artırmaya yardımcı olur. Lifler bağırsaklarda safra suyu üretimini düzenler, böylece kandaki kolesterol seviyelerini düşürür. Bunun dışında bamya magnezyum açısından zengindir ve bu nedenle vücuttaki kan basıncı seviyenizi korumaya ve düzenlemeye yardımcı olur.
- Cilt sağlığını destekler
Bamya, sadece oksidatif stresi azaltmakla kalmaz, aynı zamanda vücutta bulunan serbest radikalleri de etkili bir şekilde ortadan kaldıran yüksek miktarda antioksidana sahiptir. Antioksidanlar ciltte oluşan olumsuzlukları tersine çevirmeye yardımcı olur. Ayrıca yaşlanma sürecini yavaşlatması da bamyanın faydaları arasındadır.
Bamya Hangi Hastalıklara İyi Gelir?
Bamya, yüksek lif oranı, önemli vitaminler ve mineraller ve güçlü antioksidanlar kaynağı olduğu için, çeşitli şekillerde sağlık için yararlı olduğu bilinmektedir. Bamya, dünyanın hemen her yerinde yetiştirilen, besleyici ve sağlıklı bir sebzedir.
- Anemi: Bamyada bulunan A vitamini, C vitamini ve magnezyum vücudun daha fazla kırmızı kan hücresi üretmesini sağlar, bu da anemiyi tedavi etmeye yardımcı olur.
- Boğaz Ağrısı ve Öksürük: Antibakteriyel ve antiseptik özelliklere sahip olan bamya suyu, boğaz ağrısı ve şiddetli öksürük tedavisinde kullanılır.
- Kolestrol: Bamya sadece iyi sindirim sağlığını değil, aynı zamanda yüksek lif içeriği nedeniyle kolesterol seviyelerini de düzenler. İçerdiği lifler suda çözülebilir, yani sindirim sisteminde parçalanır. Bu lifler sindirim sisteminde yüksek kolestrole neden olan bileşiklere tutunarak sistemden atılmasını hızlandırır.
- Vitamin Eksikliğini Azaltır: Bamyada bulunan yüksek seviyelerde A vitamini, B vitaminleri (B1, B2, B6) ve C vitamini ve çinko ve kalsiyum, özellikle hamilelik sırasında yemek için ideal bir sebzedir. Bamya ayrıca lif ve folik asit için bir takviye görevi görür. Bu, spina bifida (bebek omurga gelişim bozukluğu) gibi doğum kusurlarının önlenmesine yardımcı olur ve hamilelik sırasında oluşabilecek kabızlığı önleyebilir.
- Astım ve Soğuk Algınlığı: Bamya, vücudun bağışıklık sistemine yardımcı olan zengin bir C vitamini kaynağıdır. C vitamini aynı zamanda bir anti-enflamatuar olarak hareket ettiğinden, bamya astım semptomlarını azaltmak için iyi besindir.
Bamyanın Zararları Nelerdir?
Çok fazla bamya yemek bazı insanları olumsuz etkileyebilir.
- Gastrointestinal problemler: Bamya, bir tür karbonhidrat olan fruktanları içerir. Fruktanlar, bağırsak problemleri yaşayan kişilerde ishale, gaza, kramplara ve şişkinliğe sebep olabilir.
- Böbrek taşları: Bamya oksalatlarda yüksektir. En yaygın olarak görülen böbrek taşı türü kalsiyum oksalattan oluşmaktadır. Bamya ve ıspanak gibi oksalat oranı yüksek gıdalar böbrek taşı riskini artırır.
- İltihap: Bamya, bazı insanlarda eklem ağrısı, artrit ve uzun süreli iltihaplanmayı tetikleyebilen toksik bir bileşik olan solanin içerir.
- Kan pıhtılaşması: K vitamini kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur ve bamyanın yüksek K vitamini içeriği, varfarin veya Coumadin gibi kan inceltici ilaçlar kullananları etkileyebilir. Kan incelticiler, felç veya kalp krizine yol açabilecek kan pıhtılarının oluşumunu önlemeye yardımcı olur.
Sık Sorulan Sorular
Bamya Bağırsakları Çalıştırır Mı?
Bamya’nın çözünmeyen lifi, sindirim sisteminizi mükemmel durumda tutmanıza yardımcı olur ve kalın bağırsağı yağlar. Bamyadaki lif ayrıca bağırsaklarınızdaki iyi bakterileri besler ve bu da sağlıklı bir bağırsak yolunu destekler. Bu sonuçta daha az kramp, şişkinlik ve diğer hoş olmayan mide problemlerinden kurtulmanızı sağlar.
Bamya Suyu ile Nasıl Zayıflanır?
Bamya suyu, bamya kabuklarını 24 saate kadar suda bekleterek elde edilen güzel bir içecektir. Savunucuları, diğer sağlık yararlarının yanı sıra kilo kaybını artırdığını ve kan şekeri yönetimini iyileştirdiğini iddia ediyor. Ayrıca, özellikle bamyanın eşsiz dokusu ve tadından hoşlanmayan kişiler için bamya yemeye uygun harika bir alternatif olarak kabul ediliyor.
Diyette Bamya Yenir Mi?
Bamya mutfağımızda yüz yıllardır tüketilen harika bir sebze olarak karşımıza çıkmaktadır. Gerek sağlığa olan etkileri gerek kalori miktarı ve besin değerleri olsun, gönül rahatlığı ile diyetinize ekleyebileceğiniz yemeklerden biridir. Lezzetinin yanında zayıflamaya yardımcı olması ile insanların diyet yaparken besin düzenine eklediği yemeklerden biridir. Siz de diyetinizde bamyayı rahatlıkla ekleyebilirsiniz.
Bamya Zayıflamak için Nasıl Kullanılır?
Yaklaşık 100 gram bamyada sadece yaklaşık 33 kalori bulunur. Ayrıca, bu sebze, metabolizmaya yardımcı olan ve karnınızı uzun süre tok tutan, böylece sık sık acıkma nöbetlerini önleyen lif bakımından zengindir. Ve son olarak, bamya sindirimi artırır ve bağırsaklarınızı sağlıklı tutar. Bu nedenle kilo vermek isteyenler için en iyi besinlerden biridir. Bamyayı kilo vermek için ister yemek olarak isterseniz de aç karnına suyunu tüketebilirsiniz.
1 tabak Bamya Yemeği Kaç Kalori?
Harika mineral ve vitamin kaynağı olan bamya, diyetteyken sıklıkla tüketilen yemeklerden biridir. Ayrıca kültürümüzde bulunan ve sofralarımızın en sık tüketilen besinlerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. 1 orta porsiyon yani 1 tabak bamya yaklaşık olarak 77 kalori içermektedir. Besin değeri olarak %26 karbonhidrat, %12 protein ve %63 yağ içermektedir.
