Ispanak bakteri üretebilir ve sonuç olarak potansiyel olarak gıda zehirlenmesine neden olabilir. Bu, ıspanak gibi sebzelerin nispeten düşük gıda güvenliğinden kaynaklanmaktadır. Bazı gıdalar (balık ve et gibi), bakterilerin yaşaması gereken tam ortamı sağladıkları için yüksek riskli gıdalar olarak kabul edilir.
Ispanağa gelince, sebzelerle ilişkili ana bakteriyel patojen E.coli’dir. Bu mikroskobik bakteriler özellikle insanlar için zararlıdır ve uygun şekilde yıkanmaz ve pişirilmezse yiyeceklerde hayatta kalabilir ve ıspanak zehirlenmesi yaşanabilir.
Ispanak Zehirlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Ispanak, yeşil yapraklı sebzeler ve lahana, bu ürünler çoğunlukla pişirilmediği için zehirlenmeye neden olabilir. Azotlu gübrelerin yanlış kullanılmasından kaynaklanmaktadır. Bitki büyümesini teşvik etmek için yaygın olarak kullanılırlar, ancak bu tür gübreler toprakta birikebilir, yeraltı suyuna girebilir ve sonuç olarak ıspanakta konsantre olabilir. Genel olarak, aşağıdaki belirtiler ıspanak zehirlenmesi habercisidir. Zehirlenme belirtileri, ürünü yedikten 2 saat sonra ortaya çıkabilir. Ortalama olarak ilk 6-8 saat içinde gelişirler.
- Bulantı, kusma;
- Karın ağrısı, kramplar;
- İshal;
- Baş dönmesi;
- Zayıflık;
- Sıcaklık artışı;
- Cildin solukluğu;
- Genel zayıflık;
- Ağrı, karında hareketlilik
- Artan gaz oluşumu ve şişkinlik;
- Küçük kırmızı döküntü.
Bununla birlikte, ıspanağın, vücutlarında zaten doğal olarak büyük miktarlarda bu maddeyi üreten insanlarda alerjik reaksiyona neden olabilir.
Ispanak Zehirlenmesi Neden Olur?
Bakterilerin büyümesi için üç şeye ihtiyacı vardır:
- Su
- Doğru sıcaklık
- Besin kaynağı
Bu üç gereklilik karşılandığı sürece bakteriler çoğalmaya devam edecek ve çoğu zaman tehlikeli seviyelere ulaşacak, ıspanak zehirlenmesi yaşanacaktır.
Ispanakta özel maddeler vardır. Oksalatlar, oksalik asit tuzlarıdır. Bu maddeler toksiktir, insan vücudundaki diğer bileşiklerle reaksiyona girer, bağırsakları ve böbrekleri tahriş eden kristaller oluştururlar. Bu nedenle su-tuz metabolizması bozukluğu, ürolitiyazis, gut, artrit ve karaciğer hastalıkları olan kişiler ıspanak tüketmemelidir. Ispanak yemekleri bir veya iki gün oda sıcaklığında, bazı bakterilerin etkisi altında saklandığında, ıspanakta zehirli azotlu tuzlar oluşur. Tüketildiklerinde kan dolaşımına emilirler ve kırmızı kan hücrelerinin çoğunu alır, bu da solunum problemlerine neden olur.
Ispanak Tüketmeden Önce Nelere Dikkat Edilmelidir?
Ispanak zehirlenmesi gibi durumları önlemek için birkaç basit kurala uymanız gerekir:
- Ispanak gibi yeşil yapraklı bitkileri sadece mevsiminde satın alın. Başlamadan önce nitrat zehirlenmesi riski vardır, sezon sonunda fermente ürünlerden muzdarip olma olasılığı yüksektir.
- Bu sadece ıspanak için değil tüm sebzelerde ve meyvelerde yemeden önce suyla iyice yıkayın. Özellikle ıspanak topraklı ve böcekli olabilir, bu yüzden sirkeli suda bekletmek daha sağlıklı olacaktır.
- Kendi hijyeninizi unutmayın, yemekten önce ellerinizi yıkadığınızdan emin olun.
- Marketten dondurulmuş ıspanak satın almayın ve denemeyin.
- Orta boy yapraklı ıspanakları seçmeye çalışın. Büyük boy yapraklar zararlı beslenmeyi gösterebilir.
- Yaprağın altında kahverengi veya grimsi lekeler gösteren ıspanakları satın almayın.
- Şekil olarak çok düzenli ve parlak renkli ıspanakları almayı reddedin.
Ispanak Zehirlenmesi Nasıl Tedavi Edilir?
- Ispanak zehirlenmesi erken fark edildiğinde evde tedavi edilir. Bununla birlikte, karmaşık hazımsızlık biçimleriyle tıbbi yardım almalısınız.
- Bebekler ve küçük çocuklar, kronik hastalıkları olan kişiler, yaşlılar ve hamile kadınları içeren risk gruplarına özellikle dikkat edilir.
- Zehirlenme için ilk yardım, ne kadar erken hareket etmeye başladığınıza ve semptomların ne kadar zaman önce başladığına bağlıdır.
- Başlangıç olarak, %2 kabartma tozu ve bir buçuk ila iki litre su içmek ardından kusturmak gerekir. Midenin tamamen temizlenmesi için yıkama tekrarlanmalıdır.
- Zararlı maddeler zaten emilmişse, bunları bağırsaklardan çıkarmak için müshil kullanılır. Her 3 saatte bir 4 tablet alınmalıdır.
- Aşırı kusma veya ishal ile dehidrasyonu önlemek için hastalara bol miktarda tuz solüsyonu içmeleri tavsiye edilir.
Ispanak zehirlenmesi durumunda, hasta bayılırsa, vücut ısısı 39° C veya daha yüksekse, mide şişmişse, akut veya spazmodik karın ağrısı rahatsız ediyorsa, eklemlerde iltihap varsa, döküntü ortaya çıktıysa hemen ambulans çağırın.
Ispanak Zehirlenmesine Ne İyi Gelir?
Ispanak zehirlenmesi, bozulmuş veya kalitesiz gıdaları yedikten sonra oluşan bir hazımsızlıktır. Gıda zehirlenmesi, bakteri ve virüslerin neden olduğu dizanteri, salmonelloz, escherichiosis ve diğer hastalıkları içerir.
- Ispanak zehirlenmesi semptomlarının başlamasından hemen sonra sadece ılık kaynamış su kullanılır;
- Tüm hastalık dönemi boyunca bol su için (az miktarda sofra tuzu (1 litre suya 1 çay kaşığı), kabartma tozu (1 litre suya 1 çay kaşığı) ve şeker (1 litre suya 2 yemek kaşığı) eklenmesi önerilir. Suya, ayrıca rehidrasyon için özel kuru karışımlar da kullanabilirsiniz,
- Günlük toplam sıvı miktarı en az 2-3 litre olmalıdır.
- Tahriş edici ve sindirilemeyen gıdalardan uzak durulması gerekir.
- İshal ve kusma ciddi boyuta ulaşırsa mutlaka tıbbi destek alınmalıdır.
Fazla Ispanak Tüketilmesinin Zararları Nelerdir?
- Sebzenin bileşimindeki yüksek oksalik asit içeriği nedeniyle, gut ve romatizma, akut mide ülseri olan kişiler için yemek ıspanak tüketmek yasaktır.
- Gıdadaki artan miktarda oksalik asit, ayrıca ürolitiyazis ve kolelitiazis alevlenmesine neden olabilir, sistiti uyarır.
- Fazla tüketimi Ispanak zehirlenmesi olayına neden olabilir.
- Küçük çocukların aynı nedenle ıspanak vermeleri önerilmez. Bebeğin bağırsaklarının bu tür yiyeceklerle baş etmesi çok zordur.
- Ispanaktaki yüksek lif içeriği gaz ve ishale neden olabilir, bu nedenle küçük porsiyonlarda yemek en iyisidir.
- Tiroid bezi ile ilgili problemlerde uzmana danışılarak ıspanak yenmesi önerilir. Sebzenin iyot ile doygunluğu, yaprak aralarında bulunan zehirli asitler hastalığın seyrini olumsuz yönde etkileyebilir.
Sık Sorulan Sorular
Ispanakın Bozulduğu Nasıl Anlaşılır?
Yemek içerisinde ekşili ve kötü bir kokunun oılması veya ıspanağın kendi kıvamını yitirmesi ıspanağın bozulduğunun göstergesidir.
Ispanak Yemeği 3 Gün Yenir Mi?
Ispanak 1 saatten fazla dışarda tutulmaması gerekmektedir. Pişirilen yemeği bir kere daha ısıtabilirsiniz ancak 2 kereden fazla ısıtılmamalıdır.
Pişmiş Ispanak Ertesi Gün Yenir Mi?
Ispanağın 2 gün buzdolabında kalmasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. Ertesi gün yenebilir.