Zeytinyağı, sağlıklı beslenmenin temel taşlarından biridir ve uzun yıllardır Akdeniz mutfağının vazgeçilmez bir parçası olmuştur. Bu değerli yağ, sadece lezzetiyle değil, aynı zamanda sağlık üzerindeki olumlu etkileriyle de öne çıkar. Bu blog yazısında, zeytinyağının besleyici değerlerini ve sağlık faydalarını derinlemesine inceleyeceğiz, böylece sağlıklı yaşamınıza bu mucizevi yağı dahil etmenin önemini keşfedeceksiniz.
Zeytinyağının Faydaları Nelerdir?
Eskiden insanlar zeytinyağına ‘sıvı altın’ demekteydiler. Bunun sebebi sadece mutfakta değil; sağlık ve kozmetik alanları gibi pek çok konuda büyük faydalar sağladığı içindir. Peki bu kadar değerli olan zeytinyağının faydaları nelerdir?
- E ve K vitaminlerini içerir: E vitamini, vücudumuzun bağışıklık sistemini kontrol eden güçlü bir antioksidandır; K vitamini ise kan pıhtılaşması ve kemik sağlığında önemli bir rol oynar.
- Cildi Nemlendirir: Zeytinyağı sahip olduğu hafif dokusu sayesinde yağlı bir görünüm vermeden özellikle kuru ciltlerde uzun süreli nemlendirme sağlar.
- Kansere karşı etkili: Zeytinyağının faydaları incelendiğinde; diyetinde bu yağı kullanan kadınların meme kanserine yakalanma olasılığının yüzde 62 daha az olduğu bulunmuştur.
- Saç dökülmesine karşı etkili: Zeytinyağının sahip olduğu E vitamini saç dökülmesine karşı savaşmaya yardımcı olur.
- Hastalıklarla savaşabiliyor: Zeytinyağı düzenli kullanıldığında kalp hastalığı, diyabet, kanser, artrit ve Alzheimer hastalığı gibi birçok hastalıkla mücadeleyi olumlu etkiler.
- Diyabeti önler: Yemeklerinize zeytinyağı eklemek, kan şekerinizi kontrol altında tutar.
- Alzheimer’ı önler: Aynı zamanda yaşla birlikte gelen zihinsel yorgunluk ve zayıflayan hafızanın çözümü için birebirdir.
- Depresyona iyi gelir: Zeytinyağının faydaları arasında depresyon tedavisi de gelir. Birçok antidepresanların içinde olan serotonin barındır.
- Kilo kaybına yardımcı: Araştırmalar zeytinyağı tüketen insanların hızlı kilo verdiğini göstermiştir.
- Kabızlığı giderir: Kabızlık için doğal ilaç olan zeytinyağının kıvamı ve dokusu, sindirim sisteminizi uyarmaya yardımcı olur.
Zeytinyağı Çeşitleri
Zeytinyağı almaya karar vermeden önce farklı zeytinyağı türlerini ve ne için kullanılması gerektiğini bilmek önemlidir. Böylece ihtiyacınız olan doğru ürünü bulabilirsiniz.
- Sızma Zeytinyağı türleri içinde en çok tercih edilen sızma zeytinyağıdır. Bunun sebebi rafine edilmemiş olmasıdır; yani yağ çıkarılırken herhangi bir kimyasal madde veya ısı kullanılmaz. Bundan dolayı bu zeytinyağının faydaları epey fazladır. Doymuş yağ asitlik oranı düşük olduğundan özellikle kızartmalarda tercih edilir. kalite, aroma, lezzet, renk ve sağlık bakımından diğerlerinden daha üstün olması fiyatına yansımıştır.
- Rafine Zeytinyağı Saf zeytinyağlarının arıtma yöntemiyle elde edilir. Vitaminler, besinler ve lezzet açısından diğerlerine göre daha düşüktür. Aynı zamanda. Antioksidan özelliği yoktur. Aroması olmayan bu yağ direkt olarak kullanım için uygun değildir diğer yağlarla karıştırılarak kullanılır.
- Saf zeytinyağı, sızma ve rafine zeytinyağı karışımıdır. Ayrıca sızma zeytinyağına göre besin değeri daha düşüktür uzmanlar sıcakla birleştiğinde yaydığı ağır kokudan dolayı yemeklerde kullanmak yerine saç ve cilt bakımlarında önerilir.
- Soğuk Sıkım Zeytinyağı Diğer adıyla preslenmiş zeytinyağının faydaları ve lezzeti diğerlerinden daha fazladır. Daha sağlıklı emek isteyen şartlarda üretilmesi onu diğerlerinden özel kılar.
- Riviera Zeytinyağı Saf zeytinyağı ile rafine edilmiş zeytinyağının karıştırılmasıyla oluşturulur. Yağ asitliği düşüktür. Sıcak ve soğuk yemeklerde kullanılabilir.
- Naturel Zeytinyağı Asit oranı en düşük olan zeytinyağı çeşididir. Zeytinlerin belli bir sıcaklıkta mekanik işlemlerle sıkılması yoluyla üretilir. Asit düzeyi normal seviyededir.
Unutulmaması gerekir ki zeytinyağının aroması ve rengi kullanılan zeytin türüne ve bölgesine bağlıdır. Zeytinlerin erken hasat edilip edilmediği veya olgunlaştığı zaman da lezzet açısından fark yaratabilir.
Diyette Zeytinyağı Yenir Mi?
Zeytinyağı, sağlık yararları için yaygın olarak kabul edilmektedir. Anti-inflamatuar ve antioksidan özelliklere sahiptir ve hatta bazı kronik hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olabilir.
- Önerilen sağlıklı yağ alımını karşılamaya yardımcı olabilir: Çoğu insan yeterince toplam yağ tüketir, ancak çoğu, belirli yağlar, kabuklu yemişler, tohumlar ve diğer bitki kaynaklarında bulunan çoklu doymamış yağ asitlerini ve tekli doymamış yağ asitlerini yeterince alamamaktadır.
- Kabızlığı giderebilir: Zeytinyağı içmek 60 yaş üstü yetişkinlerin yaklaşık 4’ünü etkileyen kabızlığı giderebilir.
- Kalp sağlığına fayda sağlayabilir: Zeytinyağı uzun zamandır kalp için sağlıklı bir yağ olarak kabul ediliyor.
- Kan şekerini stabilize etmeye yardımcı olur.
- Kemik sağlığını destekler.
- Enflamasyonu ciddi anlamda azaltır.
Diyet yaparken zeytinyağı tüketimi oldukça tartışmalı bir konudur. Bazıları, zeytinyağının sağlık için faydalı olduğunu ve düşük kalorili bir yağ olduğunu savunurken, diğerleri yüksek kalori içeriğinden dolayı diyetten çıkarılması gerektiğini düşünür.
Zeytinyağı Zararları Nelerdir?
Zeytinyağı sağlığa çeşitli potansiyel faydalar sunabilirken, dikkate alınması gereken olumsuz yanları da vardır.
- Kalorisi yüksek bir besindir, kilo alımına sebep olabilir: Zeytinyağı kalorisi yüksek bir besindir ve yemek kaşığı başına 120 kalori (15 ml) içerir. Kalori miktarı ve kilo alımı arasındaki ilişki karmaşık yapısına ve birçok faktöre dayalı olmasına rağmen yaktığınızdan daha fazla kalori tüketmenin kilo alımına yol açtığı kesin olarak bilinmektedir.
- Sağlıklı gıdaların yerini alabilir: Zeytinyağı, iyi bir yağ kaynağı olmasına rağmen, diğer iyi gıdalar kadar besleyici olmayabilir. Çok fazla tüketmek, diğer sağlıklı yağlar, sebzeler ve proteinler gibi daha sağlıklı yiyeceklerin yerini alabilir.
- Potansiyel alerjen: Nadir olmasına rağmen, zeytin poleni potansiyel bir alerjendir.
- Araştırma tarafından desteklenmeyen birçok fayda.
Ancak, zeytinyağı, doymamış yağ asitleri bakımından zengin olup, kalp sağlığını destekler ve tokluk hissini artırır. Bu nedenle, zeytinyağının diyetinize nasıl dahil edilebileceği hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir.
Aç Karnına Zeytinyağı İçmenin Faydaları Nelerdir?
- Bağırsak geçişini uyarır: Bu yağ, tekli doymamış ve çoklu doymamış yağ asitleri gibi sağlıklı yağlardan oluştuğu için, vücudumuzun sindirim süreçlerini uyarmasına ve kabızlıkla mücadele etmesine yardımcı olarak bağırsaklarımızdaki geçişe fayda sağlar.
- Besinlerin emilimini teşvik eder: Tüketimin ayrıca mide hareketliliğini kısmen engellediği kanıtlanmıştır. Yani bir yandan mide ve bağırsak arasındaki gıda geçişini düzenleyerek süreci yavaşlatır.
- Mide asiditesini azaltır: Sızma zeytinyağı, mide yanmasına ve reflüye neden olan mide asitlerinin zararlı etkisini nötralize edebilen ve mide duvarlarında koruyucu bir film görevi gören bir dizi bileşene sahiptir.
- Alkolün etkilerini azaltır: Mide duvarında oluşturmuş olduğu koruyucu tabaka sayesinde alkolün emilimini azaltarak etkilerini hafifletir.
Sağlıklı kilo vermeye yardımcı olur.
Zeytinyağı Sindirime İyi Gelir Mi?
Akdeniz ürünü olan zeytinyağının faydaları saymakla bitmez. Bunlardan biri de sindirim sistemimize iyi gelmesi. Yemeklerinize sağlıklı yağlar eklemek, metabolizmanızı hızlandırır ve gün boyu enerji de olmanızı sağlar. Zeytinyağı tüketildiğinde yiyecekleri hazmetmeye yardımcı olan asitleri ve diğer besin türlerini vücudunuza taşır, böylelikle sindirim sisteminin sağlıklı çalışmasını sağlar. Düzenli zeytinyağı kullanımı, sağlığınız için gerekenleri alarak ve atıkların bağırsaklarda rahat boşaltılmasını yardımcı olur.
Kalın ve ince bağırsakların görevleri, yiyecekleri sindirmek ve gerekli olan besinleri vücuda dağıtmaktır. Daha az sağlıklı yağlar yerine zeytinyağı kullanmak, bağırsaklarınızın verimliliğini artırabilir. Zeytinyağı ayrıca bağırsaklarınızın yediğiniz yiyeceklerden daha fazla vitamin ve mineral almasını sağlar. Bu da sindirim bozukluklarından mustarip bireylerin özellikle kullanmasını gerektirir.
Düzenli zeytinyağı kullanımı; atıkların sindirim sisteminde daha kolay hareket etmesini böylece kabızlık yaşamadan kolon temizliğinin sağlıklı bir şekilde yapılmasını destekler. Hormon üretimi ve ince bağırsağın yemeğinizi sindirmesi için pankreasın gereken enzimleri üretmesi gerekir.
Zeytinyağı Metabolizmayı Hızlandırır Mı?
Zeytinyağının faydaları arasında metabolizmayı hızlandırma etkisi de vardır. Vücudunuzun düzgün çalışması için yeterli sağlıklı yağlara ihtiyacı var. Özellikle saf zeytinyağı, vücudunuzun ihtiyaç duyduğu yeterli miktarda sağlıklı yağa sahiptir. Vücudunuzda biriken yağı azaltır, açlık hissini giderir, formda ve sağlıklı kalmanızı sağlar. Yemeklerinize zeytinyağı eklemek metabolizmanızı hızlandırmanın sağlıklı bir yoludur.
Zeytinyağının metabolizmayı hızlandıran bir protein olduğu deneylerle de kanıtlanmıştır. Bir grup araştırmacı obez fareleri zeytinyağı ile besledi. Bir müddet sonra farelerin metabolizmalarının artarak kilo vermeye başladıkları gözlemledi. Fareler deneyden önceki hallerine göre her gün biraz daha zayıflayıp aynı zamanda daha çok hareketli olmaya başladı. Özellikle sızma zeytinyağı, metabolizmayı hızlandırmak için harika bir içeriği sahiptir. İçinde barındırdığı tekli doymamış yağ asitleri; sadece kalp ve damar sağlığına iyi gelmekle kalmaz; metabolizmayı hızlandırarak atıkların kolondan daha rahat boşaltılmasını sağlar. Böylece sindirim ve bağırsak sistemini sağlıklı hareket etmek için teşvik eder. İyi bir sindirim kilo kaybı için anahtardır. Kötü bir sindirim ise metabolizmayı yavaşlatabilir ve kilo alımına neden olabilir.
Zeytinyağı Sivilce Yapar Mı?
Ancak sızma zeytinyağının faydaları diğer yağlardan fazladır aynı zamanda sivilce tedavisi için kullanmak için önerilen tek zeytinyağıdır. Eğer cildinizi sızma zeytinyağı ile sivilcelerden arındırarak nemlendirmek istiyorsanız uygulayabileceğiniz yöntemler şunlardır
- Zeytinyağını temiz bir kaba alın.
- Parmaklarınızı yağa batırarak temiz cildinize sürün.
- Yüzünüzün yağı iyi emmesi için birkaç dakika masaj yapın.
- Yağı yüzünüzde bir dakika daha bekletin.
- Temiz bir bezi ılık suya batırarak suyunu sıkın.
- Bezi yüzünüzde 15 saniye bekletin
- Ve yağı bez yardımıyla narin hareketlerle yüzünüzden silin.
Genel olarak bakıldığında zeytinyağının faydaları aşırı yağlı ve sivilceli ciltler için geçerli değildir. Çok fazla sivilce sorunu yaşıyorsanız jel bazlı veya akne tedavisi için cildinizi nemlendiren bir ürün tercih etmelisiniz. Akne tedavisi için aloe vera jeli kullananlar başarılı sonuçlar aldığını söylemektedir. Sivilcelerinizi tedavi edebilmek için düzenli olarak cildinize bakım yapmayı da ihmal etmeyin.
Sık Sorulan Sorular
Zeytinyağı Kaç Kalori?
Zeytinyağı sadece sağlıklı tekli doymamış yağlardan oluşmakla kalmaz, aynı zamanda polifenoller olarak bilinen yüksek düzeyde antioksidanlar içeren tek yağdır. Bu, sızma zeytinyağını şüphesiz tüm yağlar arasında en sağlıklısı yapar. Zeytinyağı 0 yağdır ve 1 yemek kaşığı 120 kalori içerir. Zeytinyağı, kanola yağı gibi bitkisel yağlar ve tereyağı gibi hayvansal yağlar ile tam olarak aynı sayıda kalori içerir.
Zeytinyağı Yemek Kilo Aldırır Mı?
Zeytinyağı fazla tüketilirse kilo alımına neden olabilir ve yağı tek başına içmek muhtemelen yemekle birlikte tüketilmesi kadar faydalı değildir. Diğer yandan zeytinyağını içerek tüketmek hakkındaki birçok iddia araştırmalarla desteklenmemektedir. Zeytinyağının fazla tüketilmesi durumunda kilo alımına katkıda bulunabileceğini düşünülmektedir. Bu nedenle, kalori kaynağı ne olursa olsun kalori alımınızı kontrol etmeniz önemlidir.
Zeytinyağı Tüketimi Ne Kadar Olmalı?
Zeytinyağı tüketmenin sağlığımız için pek çok faydası vardır. Kardiyovasküler fonksiyonu iyileştirir ve kardiyovasküler hastalıkları önler. Tüketmemiz gereken miktarın günde 40 ml olduğu uzmanlar tarafından önerilmektedir. Sadece dört yemek kaşığına denk gelmekte olan bu miktar ile araştırmacılara göre içerdiği polifenollerin antioksidan ve sağlıklı etkilerinden diyabet riskini düşürme ve tansiyonu düşürme gibi faydalarından yararlanabilirsiniz.
Zeytinyağı Nasıl Tüketilmeli?
Zeytinyağı, zeytin ağacının meyvesi olan zeytinden elde edilir. Zeytin, Akdeniz bölgesinin geleneksel bir mahsulüdür. İnsanlar bütün zeytinleri sıkarak zeytinyağı yaparlar. Zeytinyağı genel olarak yemek pişirme, kozmetik, ilaç ve sabunlarda ve geleneksel lambalar için yakıt olarak kullanılmaktadırlar. Zeytinyağı temelde Akdeniz’den gelmesine rağmen bugün dünya çapında oldukça popüler. Yemeklerle ya da içerek tüketilebilir.
Zeytinyağı İçilirse Ne Olur?
Birçok çalışma, zeytinyağı açısından zengin bir diyet izlemenin faydalarını belgelemiştir, ancak bu yağın içilmesini destekleyen araştırmalar sınırlıdır. Zeytinyağı, anti-inflamatuar bileşikler içeren sağlıklı bir yağdır. Düzenli olarak içmek kalp, kemik ve sindirim sağlığınıza fayda sağlayabilir ve kan şekeri seviyenizi dengelemeye yardımcı olabilir. Tükettiğiniz miktar, günlük yağ veya kalori alımı tavsiyelerini aşmanıza neden olmamalıdır.
Zeytinyağı Mideye Zararı Var Mı?
İnsanlar baz alınarak yapılan bir araştırmada günlük alınan 30 gram sızma zeytinyağının, iki hafta kadar kısa bir süre içinde insanların %40’ında Helicobacter pylori enfeksiyonunu ortadan kaldırabileceği öne sürüldü. Sızma zeytinyağı antibakteriyel özelliklere sahiptir. Özellikle mide ülseri ve mide kanserine sebebiyet verebilen bir bakteri türü olan Helicobacterpylori’ye karşı etkili olduğu bulunmuştur.