Gizli Şeker Diyeti

Gizli Şeker Diyeti, kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmak için özel olarak tasarlanmış bir beslenme planıdır. Gizli şeker, yani pre-diyabet, birçok kişide fark edilmeden ilerleyebilir ve bu durum, uzun vadede tip 2 diyabet riskini artırabilir. Bu diyette, kan şekeri seviyelerini dengelemek için hangi besinlerden uzak durulması gerektiğini ve hangi yiyeceklerin kan şekerini sağlıklı seviyelerde tutmaya yardımcı olduğunu öğreneceksiniz. Kısacası, gizli şeker diyetinin temel amacı, sağlıklı bir yaşam tarzını teşvik etmek ve diyabet riskini azaltmaktır.

Gizli Şeker Nedir?

Tıpta pre-diyabet olarak adlandırılan ve halk arasında gizli şeker olarak bilinen bu rahatsızlık, kan şekerinin olması gereken seviyeden daha yüksek olması ancak bu seviyenin diyabet tanısı koymaya yeterli olmamasını ifade eder. Genellikle insülin direnci olan kişilerde gizli şekere rastlanır ve kişiler diyabet hastası olarak değil diyabet hasta adayı olarak adlandırılır.

Gizli Şekeri Düşürmek İçin Ne Yapmalı?

Gizli şeker veya pre-diyabeti önlemek için aşağıdakiler faydalı olabilir:

• Sağlıklı Beslenme
• Fiziksel Aktivite
• Kilo Kontrolü
• Stres Yönetimi
• Doktor Takibi

Gizli Şekeri Olanlar Beslenmede Hangi Önlemleri Almalıdır?

Beslenme alışkanlıklarındaki değişiklikler, gizli şekeri kontrol altında tutmak ve diyabet riskini azaltmak için önemlidir. Bu yazıda, gizli şekerle başa çıkmak için beslenmede alınması gereken önlemleri maddeler halinde ele alacağız.

• Herhangi bir diyabetik diyetin temeli bol miktarda sebze (yüksek kaliteli yağlarla hazırlanmış) ve az şekerli meyvelerden oluşmalıdır. Lif açısından zengin garnitürler seçin: kepekli ekmek, kepekli makarna, kepekli pirinç.
• Yağsız et, balık, yumurta, süt ürünleri, kuruyemiş ve bakliyat gibi protein kaynakları tokluk sağlar ve kan şekerinin yükselmesini engeller. Önemli: Doğru protein dozajına dikkat edin.
• Şeker, içecekler de dahil olmak üzere birçok hazır gıdada gizlidir. Fruktoz sağlıklı bir alternatif değildir. Tatlandırıcılar da tereddüt edilmeden tüketilmemelidir. Damak tadınızı yavaş yavaş daha az tatlılığa alıştırmak daha iyidir. Taze malzemelerin (otlar, meyveler) doğal tatlarını kullanın.
• Kan şekerini nötralize eden atıştırmalıklar için örnek: Çiğ sebze, haşlanmış yumurta, yemek kaşığı fındık.

Gizli şeker, yani pre-diyabet, diyabet öncesi bir durum olarak kabul edilir ve kan şekerinin normalin üzerinde seyrettiği ancak diyabet teşhisi konulacak kadar yüksek olmadığı bir aşamadır. Gizli şeker, müdahale edilmediği takdirde tip 2 diyabete dönüşebilir.

Gizli Şeker Diyeti (Pre-Diyabet) Nasıl Yapılır?

• Baklagiller: Nohut, mercimek veya fasulye – bakliyatlar kompleks karbonhidratlar, doyurucu protein ve diyet lifi dengesi sunar. Diyet lifleri kilo kaybını destekleyebilir çünkü yiyecekleri midede daha uzun süre tutarlar ve böylece daha uzun bir tokluk hissi sağlarlar. Buna ek olarak, bakliyatlardaki diyet lifleri sindirim sırasında fermantasyon süreci yoluyla bağırsak bakterilerinin oluşumunu teşvik eder ve bu da kan şekeri seviyelerini düzenlemeye yardımcı olabilir.
• Yağsız protein: Ekmek veya kahvaltılık gevrekler gibi karbonhidrat açısından zengin gıdaların aksine, protein açısından zengin gıdalar, vücuda tok olduğu sinyalini veren bağırsak hormonlarını harekete geçirerek daha hızlı tok hissetmenizi sağlar. Farklı protein kaynaklarının besin bileşimleri açısından farklılık gösterdiğine dikkat etmek önemlidir. Bazı kırmızı etlerde (örneğin biftek) doymuş yağ oranı yüksektir ve bu da kardiyovasküler sistem üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olabilir. Yağsız protein kaynakları ve/veya sağlıklı yağ içerenler tavuk, balık, yumurta, tofu ve baklagillerdir.
• Tam tahıl ürünleri: Kepekli un, yulaf ezmesi, esmer pirinç, arpa – getirin! İsveç’te yapılan büyük bir çalışmada, günde en az 60 g tam tahıl ürünü yiyen deneklerin 10 yıllık bir süre içinde prediyabet veya tip 2 diyabet geliştirme olasılığı, günde 30 g’dan az tam tahıl ürünü yiyenlere göre %34 daha azdı. İlginç bir şekilde, daha yüksek tam tahıl grubundaki denekler, muhtemelen diyet lifi, magnezyum ve selenyum ile tahıldaki çok sayıda antioksidanın ortak etkisi nedeniyle, kilo kaybından bağımsız olarak daha iyi insülin duyarlılığına sahipti.

Pre-Diyabet Örnek Diyet Listesi

Kahvaltı:

• Yulaf ezmesi: Bir kase yulaf ezmesini süt veya badem sütü ile hazırlayın. Üzerine bir miktar çilek veya yaban mersini ekleyin.
• Haşlanmış yumurta: Bir veya iki haşlanmış yumurta, protein için iyi bir kaynaktır.
• Tam tahıllı ekmek: Bir dilim tam tahıllı ekmeğe avokado ezmesi veya az miktarda fıstık ezmesi sürün.

Ara Öğün:

• Taze meyve: Bir adet elma veya armut gibi düşük şeker içeren meyveleri tercih edin.
• Fındık veya badem: 10-15 adet fındık veya badem, hem sağlıklı yağlar hem de protein sağlar.

Öğle Yemeği:

• Izgara tavuk salatası: Izgara tavuk göğsü, çeşitli yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, roka, marul), domates, salatalık ve limon sosu ile hazırlanmış bir salata.
• Kinoa veya bulgur: Salatanın yanında, kinoa veya bulgur pilavı gibi tam tahıllı bir garnitür ekleyin.

Ara Öğün:

• Yoğurt: Düşük şeker içeren sade yoğurt veya probiyotik yoğurt.
• Chia tohumu: Birkaç kaşık chia tohumunu yoğurda ekleyerek tokluk hissini artırın.

Akşam Yemeği:

• Izgara balık: Somon veya uskumru gibi yağlı balıklar, omega-3 yağ asitleri açısından zengindir.
• Buharda sebzeler: Brokoli, karnabahar veya yeşil fasulye gibi sebzeleri buharda pişirin.
• Tam tahıllı makarna: Az miktarda tam tahıllı makarna, sağlıklı bir karbonhidrat kaynağıdır.

Gece Atıştırmalığı:

• Bir bardak süt: Düşük yağlı süt veya badem sütü.
• Bir avuç ceviz: Gece boyunca tokluk hissini sürdürmek için iyi bir kaynaktır.

Gizli Şekeri Olanlar İçin Glisemik İndeks Diyeti

Küçük miktarlarda, glisemik indeks diyetinde tüm yiyeceklere izin verilir. Bununla birlikte, yüksek glisemik indekse sahip olanlar sadece az miktarda ve nadiren yenmelidir. Bunlar şunları içerir:

• Beyaz ekmek
• Bisküviler, kekler
• Cips
• Tatlılar
• Olgun muz, kurutulmuş meyve
• birçok hazır yemek

Gizli Şekeri Olanlar Dışarda Yemek Yerken Nelere Dikkat Etmeli?

• Dengeli beslenin.
• Çeşitli yiyecekler yiyin.
• Dışarıda yediğiniz yemeğin ardından sebze ve meyve yiyin.
• Bol miktarda su için.
• Az yağlı ve tatlı yiyin.

Örneğin:

• Yağlı et ve sosis, hazır ürünler, cips ve çikolata sizin için uygun değildir.
• Bunun yerine bitkilerden elde edilen yağları yiyin.

Örneğin:

• Kolza yağı, zeytinyağı, fındık ve tohumlar.
• Çok az alkol alın veya hiç almayın.

Gizli Şekerde Neler Yenmez?

Şekerli içecekler, beyaz ekmek, makarna ve rafine edilmiş karbonhidratlar, gizli şeker hastalarının kaçınması gereken yiyeceklerin başında gelir. Bu gıdalar kan şekerinde ani yükselmelere yol açarak durumu kötüleştirebilir. Gizli şeker riskini azaltmak için dikkat edilmesi gereken yiyecekler hakkında daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam edin.

• Hayvanlardan elde edilen et ve deri
• Derin yağda kızartılmış yiyecekler
• Cips
• Yağlı peynir
• Tereyağı/margarin
• Hazır salata sosu
• Krem
• Unlu mamuller
• Ancak zeytinyağı, fındık, tohum ve avokado gibi “sağlıklı” yağlar da vardır.

Gizli şeker, diğer adıyla pre-diyabet, kan şekeri seviyelerinin normalin üzerinde ancak tip 2 diyabet teşhis edilmemiş olduğu bir durumu ifade eder. Gizli şekerde yenmemesi gereken yiyecekler, kan şekeri seviyelerinin daha da yükselmesini önlemek için hayati önem taşır.

Gizli Şeker Diyet ile Geçer Mi?

İngiltere’de yapılan yeni bir araştırma, diyabetin diyet değişikliği ve kilo verme ile ilaç tedavisi kadar iyi bir şekilde tedavi edilebileceğini göstermektedir. Hastalığın seyri tersine bile çevrilebilir ve insülin direnci tamamen ortadan kalkabilir. Kişi tip 2 diyabetten ne kadar kısa süre muzdarip olursa ve ne kadar çok kilo verirse, iyileşme şansı o kadar artar.

Gizli Şeker Nedenleri Nelerdir?

Gizli şekere yakalanmanın nedenleri;

• Obezite
• Fiziksel aktivite eksikliği
• Karın ve bel çevresinde görülen aşırı yağlanma
• Sağlıksız yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıkları gizli şeker nedenleri arasında gösterilebilir.

Gizli Şeker Belirtileri Nelerdir?

Çok sık acıkma, açlığa tahammül edememe, çok hızlı yemek yeme bilinen ve en sık rastlanan gizli şeker belirtileri arasında yer alır.

• Vücut ağırlığında artış, kilo alma, obezite
• Yüksek kan basıncı
• Ani sinir ve öfke patlamaları
• Su tüketiminin normalin üstüne çıkması
• Uyku problemleri
• Bulanık görme, odakta zorlanma
• Halsizlik, yorgunluk
• Ciltte meydana gelen renk değişiklikleri
• Susuzluk, ağızda kuruma hissi
• Kolesterolün artması

Şeker hastalığından kurtulmak isteyenlerin uygulaması gereken Diyabet Diyetini deneyin!

Gizli Şeker (Pre-Diyabet) Tanısı Nasıl Konulur?

Tanı belirlemek için tipik olarak aşağıdaki testler kullanılır:

• Kan Şekeri Testi: Aç karnına yapılan bir test, kan şekeri seviyelerini ölçmek için yapılır. Genel olarak, normal değerler 70-99 mg/dL arasındadır. 100-125 mg/dL aralığında pre-diyabet kabul edilir.
• Oral Glukoz Tolerans Testi (OGTT): Bu test, bir kişiye önceden belirlenmiş bir miktar glukoz içirilir ve ardından belirli süreler boyunca kan şekeri seviyelerini ölçmek için bir içecek içirilir. 2 saat sonra kan şekeri seviyesi normalde 140 mg/dL’nin altında olmalıdır. 140-199 mg/dL arasında pre-diyabet tanımlanabilir.

Doktor ayrıca semptomları, aile geçmişini ve diğer risk faktörlerini değerlendirerek tanıyı belirler. Düzenli kontroller ve yaşam tarzı değişiklikleri, pre-diyabet gelişimini durdurabilir.

Gizli Şeker Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavide ilk adım insülin direncini azaltmaktır. Hastaya sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırılır. Beslenme alışkanlıklarının yanı sıra düzenli spor ve egzersiz konusunda hasta teşvik edilir. Herhangi bir gelişme kaydedilememişse insülin hormonunu dengelemek amacıyla ilaçla tedavi yöntemine başvurulabilir. Uygulanan bu tedavi yöntemleri hastayı diyabetten koruyarak daha ciddi sağlık problemlerinin oluşmasına engel olur.

Sık Sorulan Sorular