Probiyotik Nedir?
Probiyotikler, vücudun sağlıklı bir biyomikrobiyom (bağırsak mikrobiyotası) oluşmasına ve sindirim sistemi için faydalı olan mikroorganizmaların büyümesine yardımcı olan canlı mikroorganizmalardır.
Genellikle yoğurt, kefir, kimchi, kombucha, miso, tempeh, kırmızı et ve diğer fermente gıdalar içerir. Ayrıca, probiyotik takviyeleri de satın alabilirsiniz.
Probiyotikler, sindirim sistemi için faydalı olan mikroorganizmaların büyümesine ve sağlıklı bir biyomikrobiyom oluşmasına yardımcı olur. Ayrıca, probiyotikler, vücudun sindirim sistemi, bağışıklık sistemi ve genel sağlık için faydalı olan diğer bileşenleri de etkileyebilir.
Probiyotikler Ne İşe Yarar?
Probiyotikler, sindirim sistemi için çok faydalıdır. Probiyotikler, bağırsak mikrobiyotasının dengelerini sağlamak için çalışırlar ve sindirim sisteminin işlevlerini düzgün şekilde gerçekleştirmesine yardımcı olurlar. Aşağıda, probiyotiklerin bazı faydalarını sıralayabilirim:
- Bağırsak sağlığı: Probiyotikler, sindirim sisteminin işlevlerini düzgün şekilde gerçekleştirmesine ve bağırsak mikrobiyotasının dengelerini sağlamasına yardımcı olur.
- Bağışıklık sistemi: Probiyotikler, bağışıklık sistemini güçlendirmek için çalışırlar.
- Kanser: Probiyotikler, kanser riskini azaltmak için çalışırlar.
- Alerji: Probiyotikler, allerji riskini azaltmak için çalışırlar.
- Obezite: Probiyotikler, kilolu kişilerin kilo kaybetmelerine yardımcı olabilir.
- Depresyon: Probiyotikler, depresyon ve anksiyete gibi ruh hali bozukluklarını azaltmak için çalışırlar.
- Çürük: Probiyotikler, diş sağlığını koruma ve çürük riskini azaltmak için çalışırlar.
Probiyotikler, sindirim sistemi için faydalı olan diğer bileşenleri de etkileyebilir. Ancak unutmayın ki, her insanın ihtiyacı ve faydası farklıdır, bu nedenle probiyotikleri almadan önce doktorunuzla konuşmalısınız.
Probiyotiklerin Faydaları Nelerdir?
Probiyotiklerin faydaları, sağlıklı bir sindirim sistemi oluşmasına ve sindirim sisteminin işlevlerini düzgün şekilde gerçekleştirmesine yardımcı olmasına dayanır. Aşağıda, probiyotiklerin bazı faydalarını sıralayabilirim:
- Bağırsak sağlığı: Probiyotikler, bağırsak mikrobiyotasının dengelerini sağlamak için çalışırlar ve sindirim sisteminin işlevlerini düzgün şekilde gerçekleştirmesine yardımcı olurlar.
- Bağışıklık sistemi: Probiyotikler, bağışıklık sistemini güçlendirmek için çalışırlar.
- Kanser: Probiyotikler, kanser riskini azaltmak için çalışırlar.
- Alerji: Probiyotikler, allerji riskini azaltmak için çalışırlar.
- Kilolu: Probiyotikler, kilolu kişilerin kilo kaybetmelerine yardımcı olabilir.
- Depresyon: Probiyotikler, depresyon ve anksiyete gibi ruh hali bozukluklarını azaltmak için çalışırlar.
- Çürük: Probiyotikler, diş sağlığını koruma ve karies riskini azaltmak için çalışırlar.
- Cilt sağlığı: Probiyotikler cildin pH dengesini düzenleyebilir, cildin yapısını güçlendirebilir ve cildin doğal savunma sistemini güçlendirebilir.
- Kolit, IBS ve diğer bağırsak rahatsızlıklarını azaltmak
Ancak unutmayın ki, her insanın ihtiyacı ve faydası farklıdır, bu nedenle probiyotikleri almadan önce doktorunuzla konuşmalısınız.
Probiyotiklerin Zararı Var Mı?
Probiyotikler genellikle güvenli olarak kabul edilir ve çoğu kişi için yararlıdır. Ancak, bazı durumlarda, probiyotiklerin bazı yan etkileri olabilir. Bunlar genellikle hafif ve geçicidir ve bunlar genellikle;
- mide-bağırsak rahatsızlığı,
- gaz problemi,
- kabızlık
- ishaldir.
Ayrıca, probiyotiklerin bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabileceği unutulmamalıdır. Probiyotiklerin kullanımı özellikle hamilelik, emzirme, bazı kronik hastalıklar veya bağımlılık durumları gibi özel durumlar için doktor kontrolü ve rehberliği altında olmalıdır.
Probiyotikler Hangi Hastalıklara İyi Gelir?
Probiyotikler, mide-bağırsak sağlığı ile ilgili birçok sorunu önlemeye veya tedavi etmeye yardımcı olabilir. Örnekler arasında:
- İshal
- Kolit (bağırsak iltihabı)
- Mide-bağırsak rahatsızlıklarına eşlik eden sindirim sorunları
- Alerjiler
- Zayıflama
- Sigara içimi sonrası sağlık sorunları
- Obezite
- Antibiyotik kullanımı sonrası mide-bağırsak dengesizliği
Ancak, unutmayın ki probiyotiklerin etkileri kişiden kişiye değişebilir ve bunların tedavi olarak kullanılması genellikle doktor kontrolü altında olması gerekir.
Probiyotik İçeren Besinler Nelerdir?
Kefir
Kefir yoğun miktarda. Kefir, lakto-fermente edilmiş süt ürünüdür ve içerisinde birçok farklı probiyotik bakteri türü barındırır. Bu probiyotik bakteriler arasında Lactobacillus ve Bifidobacterium gibi türler bulunur. Kefir, sindirim sistemi sağlığını desteklemek için tavsiye edilir çünkü probiyotikler mide-bağırsak sağlığını koruyan ve dengede tutan “iyi” bakterilerdir. Ayrıca, kefir, vitaminler ve mineraller gibi besinleri içerir.
Turşu
Turşu fermente edilmiş sebedir ve çeşitli probiyotikleri içerebilir. Fermente edilmiş sebzeler, probiyotik bakterilerin üremesini sağlar, bu nedenle probiyotik içerebilir. Örneğin, turşu tuzlu suda fermente edilir, bu süreçte probiyotik bakteriler ürer ve turşu probiyotik içerebilir. Ancak, unutulmamalıdır ki, probiyotik içeriği farklı olabilir ve her turşu probiyotik içeremeyebilir. Ayrıca, turşunun probiyotik içeriği işlem veya paketleme sürecinde azaltılabilir. Bu nedenle, probiyotik içeriği yüksek olan turşuları tercih etmeniz önerilir.
Lahana Turşusu
Lahana turşu, fermente edilmiş lahana ve tuzlu suda yapılır. Bu fermente edilme süreci, probiyotik bakterilerin üremesine ve büyümesine olanak tanır. Bu nedenle, lahana turşu probiyotik içerebilir. Probiyotik içeriği yüksek olan lahana turşusunu almak için, doğal yollarla fermente edilmiş olanları tercih etmeniz önerilir. Ayrıca, lahana turşusu düşük kalorili ve bol miktarda vitamin ve mineraller içerir.
Elma Sirkesi
Elma sirkesi, probiyotik içerebilir ama genellikle probiyotik içermemektedir. Elma sirkesi, elma suyu veya elma suyu fermente edilir, ancak fermentasyon süreci tamamlandıktan sonra, probiyotik bakteriler öldürülür. Bu nedenle, elma sirkesi genellikle probiyotik içermemektedir.
Kombuça
Kombuça, fermente edilmiş çaydır ve içerisinde birçok farklı probiyotik bakteri türü bulunur. Bu probiyotik bakteriler arasında Acetobacter, Lactobacillus, Gluconacetobacter ve Brettanomyces gibi türler bulunur. Kombuça, sindirim sistemi sağlığını desteklemek için tavsiye edilir çünkü probiyotikler mide-bağırsak sağlığını koruyan ve dengede tutan “iyi” bakterilerdir. Kombuça, aynı zamanda antioksidanlar, glukoz, fruktoz, amino asitler, vitamin B kompleksi, vitamin C ve mineral miktarından oluşan besinler içerir.
Peynir
Peynir, lakto-fermente edilmiş bir süt ürünüdür ve içerisinde probiyotik bakteriler bulunabilir. Ancak, peynir çeşitleri arasında probiyotik içeriği farklılık gösterir, bazı peynirler içerisinde daha fazla probiyotik bakteri içerirken bazıları içerisinde daha az probiyotik bakteri içerebilir. Örneğin, laktik asit bakterileri ile fermente edilmiş peynirler daha yüksek miktarda probiyotik bakteri içerebilir.
Nar Ekşisi
Nar ekşisi, fermente edilmiş nar meyvelerinden yapılan bir tatlandırıcıdır ve fermente edilme süreci, probiyotik bakterilerin üremesine ve büyümesine olanak tanır. Bu nedenle, nar ekşisi probiyotik içerebilir. Ancak, unutulmamalıdır ki, probiyotik içeriği farklı olabilir ve her nar ekşisi probiyotik içeremeyebilir. Ayrıca, nar ekşisi, yüksek miktarda antioksidan, vitamin C, B vitaminleri, mineral ve amino asit içerir.
Ayran
Ayran, lakto-fermente edilmiş bir süt ürünü olduğu için probiyotik içerebilir. Ayran, yoğurt ve su veya tuz gibi malzemelerin karıştırılması sonucu oluşur. Bu nedenle, ayran yoğun miiktarda probiyotik içerir. Ayrıca, ayran, yüksek miktarda protein, kalsiyum, vitamin B12, fosfor ve magnezyum içerir.
Şalgam
Şalgam, fermente edilmiş bir içecek olduğu için probiyotik içerebilir. Şalgam, lahana veya turp gibi sebzelerin fermente edilmesi sonucu oluşur. Fermente edilme süreci, probiyotik bakterilerin üremesine ve büyümesine olanak tanır. Bu nedenle, şalgam probiyotik içerebilir. Ayrıca, şalgam, yüksek miktarda vitamin C, vitamin K, folat, potasyum ve sodyum içerir.
Ne Zaman Probiyotik Takviyesi Kullanılmalı?
Probiyotik takviyeleri genellikle sindirim sorunları, mikrobiyal dengesizlikleri veya antibiyotik tedavisi gibi durumlarda kullanılır. Ancak, probiyotiklerin uygun olduğu durumlar arasında çeşitli sağlık durumları veya durumlar da bulunabilir. Bu nedenle, probiyotik takviyeler kullanmadan önce doktorunuzla konuşmanız önerilir.
Probiyotik Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Probiyotik eksikliği belirtileri arasında:
- Sindirim sorunları (kabızlık, ishal, gaz ve şişkinlik)
- Bağırsak mikrobiyotası dengesizliği
- Immun sistem zayıflığı
- Allerjik reaksiyonlar
- Depresyon ve anksiyete
- Cilt sorunları (örn. akne, eczema)
- Yorgunluk ve halsizlik
- Yüksek tansiyon
Ancak, bu belirtilerin hepsi probiyotik eksikliğinden kaynaklanmayabilir, bu nedenle herhangi bir sağlık sorununuz olduğunda doktorunuza başvurmalısınız. Ayrıca, probiyotik eksikliği genellikle diğer faktörlerin (örneğin, diyet, stres) etkisiyle birlikte ortaya çıkar, bu nedenle bir sağlık profesyonelleri ile çalışarak probiyotik eksikliği ile ilişkili bir sağlık sorununuz olup olmadığını veya varlığını doğrulamak için en doğru yoludur.
